СӨЖ
Тақырыбы: “Ауруханаішілік
инфекция”
Астана, 2014
Ауруханаішілік
инфекциялар
Иммундық қорғаныш механизмдері
бұзылған ауруларда пайда болады. Олар
емдеу мекемесіне келіп түскеннен кейін
48 сағаттан соң пайда болады да, клиникалық
белгілері білінбейді және инкубациялық
кезеңі болмайды.
Ауруханаішілік
инфекциялардың пайда болуына
әсер ететін факторлар:
- Олардың 2 категориясын ажыратады: сыртқы және ішкі факторлар.
- Ішкі факторлар – науқастың ауру ағымына байланысты;
- Сыртқы факторлар – емдеу тактикасында хирургиялық манипуляциялар және инвазивті әдістемелер (тамыр ішіне катеторлар қолдану) пайдалану.
Ауруханаішілік
инфекциялардың пайда болуын
тіркеу үшін келесі факторларды
ескеру керек:
- Микробтардың сипаттамасы;
- Иесінің сипаттамасы (пациент – науқас, медперсонал);
- Ауруханаішілік факторлар.
Микробтардың
сипаттамасы
- Ауруханаішілік инфекциялардың қоздырғыштары – шартты-патогенді микроорганизмдер, олар адгезивтік, инвазивтік қасиеттерге ие және организмде көбеюге бейім.
- Мысалы: S. aureus – гемолизин, плазмокоагулаза, лецитиназа, фибронолизин, ДНК-аза, экзотоксин бөледі.
Ауруханаішілік
инфекцияларды эпидемиологиялық
көрсеткішіне қарай 2 топқа бөледі:
- Госпитальді (ауруханаішілік) бейімделген штамдар – нағыз қоздырғыштар;
- Осы түрдің бейімделмеген штамдары - транзиторлы.
- Бейімделген (адаптацияланған) штамдардың бейімделмеген (адаптацияланбаған) штамдардан айырмашылығы: антибиотиктерге, антисептиктерге, дезинфектанттарға, фагтарға, бактериоциндерге жоғары тұрақтылық көрсету.
Иесінің сипаттамасы
Ауруханаішілік инфекциялардың
дамуына себебші “қауіпті факторлар”:
- Науқас-пациенттің жасы;
- Қосымша аурулар (диабет, онкологиялық процесстер, созылмалы нефрит, лейкоз ж/е т.б.);
- Төмен иммунды статус;
- Ауыр операциядан кейін;
- Тиімсіз антибиотик, гормондарды қабылдаудан кейін;
- Иммунды тапшылық;
- Психологиялық жағдайы;
- Ұзақ инвазивті әдістермен зерттеуден кейін.
Ауруханаішілік
факторлар
Инфекция көзі – пациент, медперсонал,
науқасқа келушілер, бактерия тасымалдаушылар,
аурухана ішіндегі құралдар, аппараттар,
медикаменттер, сирек түрде ауа, су, тамақ.
Ауруханаішілік инфекциялардың
алдын алудың негізгі 3 бағыты
бар:
- Медперсоналдың қолын өңдеуін бақылау;
- Инвазивтік техниканың қолдануын бақылау;
- Стационарда антибиотиктерді қолдануды бақылау.
Ауруханаішілік инфекцияда
қолданылатын терминдер:
- Госпитальді (ауруханаішілік, нозокомиальді) инфекция – емдеу мекемесіне түскеннен кейін 48 сағаттан кейінгі жағдайда болады, клиникалық белгілері білінбейді, инфекциялық кезеңі болмайды;
- Ятрогенді инфекциялық – инфекция диагностикалық н/се терапиялық процедурадан кейін пайда болады;
- Оппортунистикалық инфекция – инфекция иммунды қорғаныш механизмдері бұзылған ауруларда пайда болады.
Ауруханаішілік
инфекциялардың негізгі қоздырғыштары:
- S. aureus, S. epidermidis;
- Streptococcus-тың А, В, D топтары;
- Ps. aeruginosa, E. coli, Proteus;
- Enterobacter, Citobacter;
- Klebsiella, Salmonella, Serratia; Legionella, Mycoplasma;
- Bacteroides, Campylobacter, Bac.cereus;
- Саңырауқұлақтар – Candida, Penicillium, Aspergillus және т.б.;
- Вирустар – қарапайым герпес, РС-вирус, аденовирус және т.б.
Госпитальді ауруханаішілік
инфекцияларды келесі топқа бөледі:
- Септицемия және бактеримия;
- Іріңді қабыну инфекциялары;
- Жаралы және күйік инфекциялары;
- Жоғары тыныс жолдары инфекциялары;
- Урогенитальді инфекциялар;
- Өткір ішек инфекциялары;
- Посттарнсфузионды инфекциялар (бронхоскопия, гастроскопиядан кейін, гемодиализ, наркоздан кейін);
Қоздырғыштың
берілу жолы:
- Ауа-тамшы;
- Ауа-шаң;
- Алиментарлы;
- Жыныс жолымен, тік және жанама жолмен, трансфузиодты жолмен қан арқылы анадан балаға.
Микробиологиялық
диагностика:
- Негізгі әдіс - бактериологиялық,
- серологиялық әдіс арқылы қаннан спецификалық антиденелер анықталады.
- Жалпы сақтандыру: Эпидемиологиялық бақылау. Госпитальді инфекциялық штамдардың емдеу мекемелерінде болмауын қадағалау, болса себебін анықтау.
Зерттеу нәтижелерін
дұрыс интерпретациялау критерийлері:
6. Спецификалық антиденелердің
түзілу динамикасын зерттеудің
маңызы зор.
НАЗАР
АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!