Тест по "Концепциям современного естествознания"

 

ҚР ДЕНСАУЛЫҚ  САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ С.Д.АСФЕНДИЯРОВ  АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ  РК КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ  УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ  С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

raҚазақстан тарихы пәні бойынша І курс студенттеріне арналған Мемлекеттік емтиханның тест сұрақтары  2011-2012 оқу жылы.

 

1. Тарихқа дейінгі кезең ... алады:

А) Саналы адамның  қалыптасуынан  садақ пен жебенің ойлап табылуына  дейінгі

В) Қауымдық қоғамның қалыптасуынан  көшпелілікке дейінгі

С) Христостың туылғанынан бастап түркі дәуіріне дейінгі

D) Көшпелі тайпалардың қоныстануынан  алғашқы мемлекеттік құрылымдардың  пайда болуына дейінгі 

+Е) Адамзаттың пайда болуынан  жазу мен мемлекеттің қалыптасуына  дейінгі

 

2. 1851 ж “тарихқа дейінгі ”   ұғымын ұсынған ғалым -: 
А) К.Маркс                              

В) П.Сорокин                            
+С) Д. Уилсон

D) А.Тойнби 
Е) Л. Морган

 

3.Тарихқа дейінгі археологиялық  дәуірленудің авторы:

+А) Х.Томсен

В) Л.Морган

С) И.Бахофен

D) Н.Зибер

Е) Г.Мортилье

 

4. Тарихқа дейінгі жалпы (тарихи) дәуірленудің авторы: 

+А) Л.Морган 

В) Г.Мортилье

С) Х.Томсон

D) Н.Зибе

Е) О.Монтелиус

 

5. Жер бетіндегі ең ежелгі  адам:

А) тік жүретін адам

В) саналы адам

С) қәзіргі түрдегі адам

+D) шебер адам

Е) аңшы адам

 

6. Шабақты тұрағы дәуіріне жатады:

А) неолит

В) қола

С) орта палеолит

+D) ерте палеолит

Е) кейінгі палеолит

 

7. Шапқы ойлап табылды:

А) мезолитте

В) жоғары палетолитте

С) орта палеолит

D) неолитте

+Е) кейінгі палеолит

 

8. Қазіргі типтегі адамның қалыптасу кезеңі (Homo sapiens):  

А) орта палеолит

+В) соңғы палеолит

С) мезолит

D) неолит 

Е) энеолит 

 

9. Жоғары палеолит кезеңі:

А) б.з.д.800-140 мың жылдық

+В) б.з.д.40-12мың жылдық

С) б.з.д. 200-100 мың жылдық.

Д) б.з.д. 35-15мың жылдық.

Е) б.з.д. 7-5 мың жылдық

 

10. Аңға табынушылық кезеңінде  кеңінен таралды:

А) ерте палеолит

В) орта палеолит

+С) кейінгі палеолит

D) мезолит 

Е) неолит

 

11. Неандертальдықтың қазіргі типтік  адам кейіпіне енуі:

А) ерте палеолит

В) орта палеолит

+С) соңғы палеолит

D) мезолит

Е) неолит

 

12. Нәсілдер мен нәсілдік топтардың  қалыптасу кезеңі:

А) ерте палеолит

В) орта палеолит

+С) соңғы палеолит

D) мезолит

Е) неолит

 

13. Қармақтың пайда болу кезеңі:

А) орта палеолит

+В) мезолит

С) неолит

D) жоғарғы палеолит

Е) төменгі палеолит

 

14. Бумеранг ойлап табылды:

А) палеолитте

+В) мезолитте

С) неолитте

D) қола дәуірінде

Е) әуелгі темір ғасыры

 

15. Керамика жасауды кезеңінен  бастады:

А) орта палеолитте

В) төменгі палеолитте

С) мезолитте

D) жоғарғы палеолитте

+Е) неолитте 

 

16. Солтүстік Қазақстандағы Железинка  ауылында неолиттік обалардың  бірі табылды:

А) күрделі ағаш қима

В) тас қабір құрылысы

С) тас плиталы қабірлер

+D) өлікті өртеу

Е) қорған құрылысы

 

17. Өндіруші шаруашылықтың пайда  болу уақыты :

А) палеолит

В) мезолит

+С) неолит

D) қола дәуірі

Е) ерте темір дәуірі

 

18. Неолиттік революция - бұл:

А) тас өңдеудің микролиттік әдісі

+В) мал шаруашылы мен егіншіліктің  пайда болуы

С) садақ пен жебенің пайда  болуы

D) оттың пайда болуы

Е) матриархаттың пайда болуы

 

19. Адамды жануарлар дүниесінен  толықтай ажыратқан:

А) еңбек құралдарын жасауы

В) техниканы жетілдіруі

С) еңбек тәжірибесін жинақтауы

+D) отты білуі

Е) ойлаудың пайда болуы

 

20. Тайпа мен тайпалық одақтардың  пайда болу кезеңі:

А) палеолит

В) мезолит

+С) неолит

D) энеолит

Е) қола дәуірі

 

21.  Неолиттик революция - бұл:

+А) тұтынудан өндіруші шаруашылыққа  көшу

В) көшпелі мал шаруашылығына  көшу

С) жайылымдық мал шаруашылығынан көшпелілікке өту

D) мал шаруашылығының егіншіліктен  бөлінуі

Е) садақ пен оқтың ойлап табылуы

 

22. Соқаның пайда болуы:

А) орта палеолит

В) төменгі палеолит

+С) неолит

D) жоғарғы палеолит

Е) мезолит 

 

23. Орталық Қазақстандағы кейінгі  қола дәуірі ... мәдениеттінің қалыптасуымен  сипатталады:

А) олдувай

В) ашель

С) нұра

D) атасу

+Е) беғазы – дәндібай 

 

24.Отырықшылықтан көшпелі мал  шаруашылығына өту кезеңі:

А) палеолит

В) мезолит

С) неолит

+D) қола 

Е) темір 

 

25. Жайылымдық мал шаруашылығы  – бұл:

А) отырықшы

В) көшпелі

+С) жартылай көшпелі

D) үйлік

Е) бақташылық

 

26.  Қима мәдениеті ескерткіштерінің  табылған аумағы:

+А) Арал маңы, Батыс Қазақстан

В) Солтүстік Қазақстан

С) Орталық Қазақстан

D) Шығыс Қазақстан

Е) Жетісу

 

27. Археологтар А.Х.Марғұланның,  М.К.Қадырбаевтың УІІІ – ІІІ  ғғ. Орталық Қазақстандағы зерттеген  обалары ... мәдениетіне жатады :

А) кельтеминар

В) нұра

С) ағаш өңдеу

D) сарматтық

+Е) тасмола

 

28. ХІІ-УІІІ ғғ. Орталық Қазақстан  территориясында мәдениеті қалыптасты:

А) галектілік

В) келтеминар

+С) беғазы-дәндібай

D) қожамберді

Е) тасмола

 

29. Қазақстан территориясында қола  дәуірінде өмір сүрді:

А) үйсіндер

В) сақтар

+С) андронов тайпалары

D) қаңлылар

Е) ғұндар

 

30. Андроновтықтардың тастағысурет  өнеріндегі жиі кездесетін үлгі:

А) «жүйткіген еліктер»

В) жер өңдеушілерге арналған қамыт  және соқа

С)  құрбандық тостағаны және ерекше бас киім

D) бүркіт бейнесіндегі жыртқыш  аңныңденесі

+Е) мүйізді жабайы бұқа - тур

 

31. Отырықшылықтан көшпелі мал  шаруашылығына өту кезеңі:

А) палеолит

В) мезолит

С) неолит

+D) қола 

Е) темір 

 

32. Ерлердің еңбек рөлінің артуына  байланысты матриархаттан патриархатқа  өту кезкеңі:

А) палеолит

В) мезолит

С) неолит

D) энеолит

+Е) қола

 

 

33. Андронов мәдениетінің негізгі  этнографиялық ерекшелігі:

+А) өзіндік жерлеу рәсімі

В) тұрғын үйі

С) өмір сүру салты

D) еңбек құралдары

Е) зергерлік бұйымдар

 

34. Қола дәуіріндегі орал-қазақтарының  ежелгі қаласы:

А) Тасмола

+В) Аркайым

С) Ақтөбе

D) Тамгалы

Е) Бесшатыр

 

35. Андронов мәдениетінің 30-дан  астам тұрақтары  және 150-ден  астам обалары табылды:

+А) Орталық Қазақстанда

В) Шығыс Қазақстанда

С) Солтүстік Қазақстанда

D) Батыс Қазақстанда

Е) Оңтүстік Қазақстанда

 

36. Орталық Қазақстандағы андронов  мәдениетінің даму кезеңдері:

А) палеолит, мезолит, неолит

В) олдувай, шелль, ашель

С) келтеминар, қанай, жетісу

+D) нұра, атасу, беғазы – дәндібай

Е) майемер, берел, құлажорға 

 

37. Жанұяның жеке меншіктің және  мүліктік теңсіздіктің пайда  болуы:

А) палеолит

В) мезолит

С) неолит

+D) қола 

Е) ерте темір

 

38. Қазақ этногенезінің қалыптасуы .... кезеңінен басталады:

А) ерте палеолит

В) орта палеолит

С) кейінгі палеолит

+D) қола

Е) мезолит

 

39. Қола дәуірінің тасқа салынған  суреттері - бұл: 

А) фотобейнелер

В) мүсіндер

С) карталар

+D) петроглифтер

Е) тотемдер     

 

40. Қола дәуіріндегі орал-қазақтарының  ежелгі қаласы:

А) Тасмола

+В) Аркайым

С) Ақтөбе

D) Тамгалы

Е) Бесшатыр

 

41. Андронов мәдениетінің этнографиялық  ерекшіліктерінің бірі:

 +А) өзіндік жерлеу ғұрпы

В) тұрағы

С) өмір салты

D) еңбек құралы

Е) зергерлік бұйымдары

 

42. Киіз үйдің прототипі:

А) Күрке

В) Үңгір

+С) Андроновтықтардың дөңгелек  тұрағы

D) Бедуиндердің күркесі

Е) Сібір күркесі

 

43. Қазақстан жерінде көшпелі  мал шаруашылығына түпкілікті  өтудің алғы шарттары  қалыптасты:

А) орта палеолитке

В) соңғы палеолитке

С) ерте қола

D) орта қола

+Е) кейінгі қола   

 

44. Андронов мәдениеті ескерткіштерінің  шоғырланған

 аймақтық бөлігі: 
А) Батыс Қазақстан   
В) Жетісу

С) Солтүстік Қазақстан  
Д) Оңтүстік Қазақстан  
+Е) Орталық Қазақстан

 

45. Андронов қоғамында ежелгі  дәстүрлер және ілімдерді қорғаушы:

А) Старейшиналар

 В) Ерікті қауымдастар

+С)Абыздар

 Д)Көсемдер 
Е) Жауынгерлер

 

46.  Шығыс Қазақстанда археолог  С.С.Черников тапқансақ қорғаны:

А) Тасмола

В) Кокмардан

С) Есік

+D) Шілікті

Е) Шырық-Рабат

 

47. Ежелгі римдік автордық сөзі  «Яксарттың арғы бетінде сақ  тайпалары өмір сүред. Парсылар  оларды жалпы сақтар деп атайды»:

А) Геродот

+В) Плиний Старший

С) Квинт Курций Руф

D) Плано Карпини

Е) Гильом де Рубрук

 

48. Ежелгі гректік тарихшылар  «азиаттық скифтер» деп атады:

А) ғұндар

В) андронов тайпалары

С) үйсіндер

D) қаңлылар

+Е) сақтар

 

49. Сақ тайпалық одағы «алтын  қорушы құймалар» ...

А) аргипейлер

В) массагеттер

С) роксаландар

+D) аримаспылар 

Е) аорстар

 

50. Ежелгі ирандықтардың қасиетті  кітабы:

А) Құран

В) Яссы

С) Тарих – и - Рашиди

D) Жеті - Жарғы 

+Е) Авеста

 

51.Қазақстанның батыс және солтүстіктің  бір бөлігін мекендеген ежелгі  темір дәуіріндегітайпалар:

А) сақтардың тайпалық одағы

+В) савромат тайпаларының конфедерациясы

С) үйсіндердің тайпалық одағы

D) қаңлылардың тайпалық одағы

Е) ғұндардың тайпалық одағы

52. Сақтар парсы деректемелерінде               аталды:

А) тері киімді адамдар

В) құдіретті көшпенділер

С) құмандар

+D) жүйрік атты турлар

Е) азиаттық скифтер

 

53. Сырдария бойындағы сақтардың  ежелгі қаласы:

А) Битянь 
В) Чигу 
С) Сумбе 
+ D) Кангк 
Е) Қаялық

 

54. Қазақстан территориясында алғашқы  тайпалық одақ пайда болды:

+А) б.з.д.УШ – УП ғғ.

В) б.з.д.У –1У ғғ.

С) б.з.д.Ш – П ғғ.

Д) б.з.д.П – 1 ғғ.

Е) б.з.д. Ш ғ.

 

55.Батыс Қазақстан аймағын б.з.б.  ІІІ ғ. мекендеген тайпалар:

А) ғұндар

В) кангюйлер

С) усундер

+D) сарматтар

Е) түркілер

 

56. Хаомаварга-сақтар мекен етті :

А) Арал маңы

+В) Мұрғаб алқабы

С) Оңтүстік Орал өңірі

D) Алтай

Е) Еділ бойы

 

57. «сақтарда тәңірден берілген  сый бар: жер өңдеушілер үшін-қамыт  пен соқа,  жауынгерлер үшін-садақ  пен найза, абыздар үшін тостаған»  деп жазған  Рим тарихшысы: 

А) Геродот

В) Плиний Старший

+С) Квинт Курций Руф

D) Плано Карпини

Е) Гильом де Рубрук

 

58. Сақтардың көсемдерін гректер  басилевстер деп атаған, патшалардың  рәсімдері ... болып табылады:

А) құрбандық тостағаны

В) ерекше бас киім

+С) садақ және жебелер

D) соғыс арбалары

Е) найза және қанжар

 

59. Сақ тайпалары- «алтын қорыған  грифтер»:

 

А) аргиппеилер

В) массагеттер

С) роксоландар

+D) аримасплар

Е) аорстар

 

60. Парадарайя сақтардың алып  жатқан мекені:

+А) Арал маңы 

В) Жетісу

С) Поволжье

D) Мұрғаб алқабы

Е) Оңтүстік Орал маңы

 

61. Сақтардың діни-наным сенімдерінің  басым түрі:

А) жерге табыну

В) күнге табыну

С) отқа табыну

+D) ата-бабаға табыну 

Е) малға табыну

 

62. Сақтардың жоғарғы билеушісінің  титулы:

А) елтебер

В) горхан

С) хан

D) қаған

+Е) патша

 

63.Парадарайя сақтары мекендеді:

А) Балқаш маңы

В) Маңғыстау

С) Жетісу

+D) Арал өңірі

Е) Мәуереннахр

 

64.Екінші «Алтын адам» табылды:

А) Алматы облысынан Х.Алпысбаев

В) Орталық Қазақстаннан Ә.Марғұлан

+С) Атырау облысынан З.Самашев

D) Алматы оьлысынан К.Ақышев

Е) Оңтүстік Қазақстан облысынан  К.Байпақов

 

65.  Сырдариядағы сақтардың ескі  қаласы:

А) Битянь 
В) Чигу 
С) Сумбе 
+Д) Кангк 
Е) Қаялык

 

66. Усун тайпалық көсемдері    титулды иемденді:

А) сюбаши 
В) гуньмо  
+С) бек 
Д) тархан 
Е) ябгу

 

67. Үйсіндердің астанасы-

А) Көкмардан

В) Битянь

С) Мардан-күйік

D) Аркайым

+Е) Чигучен

 

68.138 ж. батысқа жіберілген және  үйсін иеліктерін сипаттаған  қытай елшісініңаты:

А) Уди

+В) Чжань Цянь

С) Лан Ву

D) Кунсю

Е) Чжан Инь

69. Үйсіндердің билеушісінің титулы:

А) қаған

В) хан

С) жабғу

+D) гуньмо

Е) шаньюй

 

70. Усун тайпалық көсемдері ... титулды иемденді:

А) сюбаши 
В) гуньмо  
+С) бек 
Д) тархан 
Е) ябгу

 

71. Орта Азиядағы кангюй мемлекеті  иеліктерінің бірі:

А)  Қашқар

В)  Ходжент

+С)  Ги

Д)  Шаш

Е)  Ферғана

 

72. Орта Азиядағы кангюй мемлекеті  иеліктерінің бірі:

А)  Черчен

В)  Узгенд

С)  Исфиджаб

+Д)  Сусе

Е)  Самарқанд

 

73. Қазақстанның оңтүстігінде б.з.б.  ІІІ ғ. мемлекет құрған тайпалар:

А) андроновтықтар

В) үйсіндер

+С) қаңлылар

D) ғұндар

Е) сақтар

 

74. Кангюйлердің астанасы :

А) Көкмардан

+В) Битьян

С) Чигучен

D) Қызыл-аңғар

Е) Мардан-күйік

 

75.  Қаңлылардың Отырар-Қаратау  мәдениеті ескерткіштерінің шоғырланған  ірі орталығының бірі:

А) Ақтөбе қонысы