Оңтүстік Қазақстан

ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН

Қазақстан Республикасы өзінің табиғи және географиялық ерекшеліктерімен танымал. Негізгі саяхат  аймақтары  Оңтүстік Қазақстанда – Алматы, Жамбыл, Қызылорда облыстары болып  табылады.   Бұл аймақ өзінің бай тарихи және мәдениетімен атақты, оған куә Тараз қаласындағы  Айша-Бибі, Қарахан, Бабаджа-Хатун  архитектуралық мавзолейі, Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Яссауи архитектуралы ансамбілі және  т.б.  Бұған қосымша бола алатын Алматы облысындағы Жетісу өлкесіндегі ғажайып Сақтардың  мазаратты дөңбешіктері . Оңтүстік Қазақстан облысы аймағында әлемге әйгілі атақты Байқоңыр космодромы орналасқан.

Сонымен бірге Оңтүстік Қазақстан  дем алуға өте қолайлы климаттық  ерекшеліктермен атақты онда аңшылық, альпизизм,  шаңғы спорты, канки  тебу сияты спорт түрлері дамыған.

Оңтүстік Қазақстан құрамына Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облысы және Қызылорда облыстары кіреді. Оңтүстік Қазақстан үлкен территориялы аймақты алып жатыр, батысында арал теңізінен бастап, шығысы Жоңғар қақпасына дейін созылып және балқаш көлі мен солтүстігінде  Бетпақ-дала мен оңтүстік жағы Қызылқұмның солтүстік бөлігімен шекараласса, Тянь-Шяньнның батыс және солтүстік таулы алқаптары Жоңғар Алатаумен шектеседі. Батыстан оңтүстікке қарай территория шамамен 2000 км, ал солтүстіктен оңтүстікке қарай 700 км. алып жатыр, негізгі өзендері -  Сырдария, Шу, Іле, Қаратал, Ақсу және Лепсі. Ең ірі көлдері – Арал теңізі, Балхаш көлі, Сасықкөл. Алматы облысының аймағы Ұлыбританияның аймағынан сәл ғана кіші. Бұл территория түрлі рельф қосындыларымен ерекшеленеді. Бір күн ішінде әртүрлі климаттық зоналар мен ландшафтыларды: құмды алқаптардан бастап тау шыныңдағы қатқан мұзға дейін кездестірулеріне болады. Туристік жоспарда Алматы облысын Шарын құзы, релекті Жайсан жасыл тоғай, Тамғалы және Іле өзендерінің петроглифтері,  Үлкен Алматы және Көлсай  көлдері, сонымен бірге Іле Алатау Жоңғар және Орталық Тянь-Шань таулары.  Ол көне тарихи мәдениет шоғырланған жер өзінің Түркістандағы  Қож Ахмет Яссауи мовзолейі мен тараз қаласындағы Айша Бибі, Қарахан және бабаджи Хатун кесенелерімен, Жетісудағы сақтардың мазары мен Оңтүстігіндегі – «Байқоңыр» космостық орталықпен әйгілі. 

Саяжайлар мен Туризм

 Шымкент көне кездерден  бері ғалымдар мен саяхатшылардын  басты назрында. Ол Оңтүстік Қазақстан  Облысының облыстық орталығы болып табылады, барлық туристік маршруттары сол аймақтың территориясынан басталады. Туристік қызмет көрсетуді қалада 20 – дан астам арнайы орындар мен фирмалар айналысады.

Маршруттар мынрадай бағыттар бойынша  қызмет етеді, ол: тарихи орындарға саяхат, экзотикалық аудандарға саяхат, аңшылық және балық аулау, тау туризмі болып табылады. Оңтүстік Қазақстанда зиярат етуге арналған қасиетті киелі орындар мен архитектуралы құрылымдар орналасқан. 

Тарихи және киелі орындарға  саяхат ету үшін Түркістан қаласында – ЮНЕСКО-ның тізіміне ілінген түрік халықтарының рухани орталығы, бұрыңғы заман цивилизациясының көріністері ретінде әлемге әйгілі тас ескерткіштері, көне Сайрамның ескерткіштері, Шымкент қаласының құрылуына үлкен үлес қосқан Ұлы Жібек жолы бойындағы сауда саттық пен қолөнершілердің ордасы Отырар қаласы, Қожа Ахмет Яссауи кесені мен Арыстанбаб мавзолейлері орналасқан.

Оңтүстік Қазақстан мен Тянь-Шань таулары арасындағы территориясында  орналасқан Қызылқұм бір күн ішінде ыстық құмнан мұз қапталған тауға жетуге мүмкіншілік береді. Осыдан келіп бір облыстағы түрлі табиғи-климаттық  ерекшеліктер: таулы, жазықтық далалы, құмды алқаптар өздеріне тін жануарлар мен өсімдіктер дүниесіне толы. Әдлемде 100.000 квадрат километрде қар барысы, аю, дала түлкісі, тау ешкісін, жартылай құмды алқап тұрғыны жайран, борсық, гималайлық Ұлар мен Дрофаны кездестіре алмайсы.

Орталық Азияның  қайталанбас маржаны  болып, Оңтүстік Қазақстандағы батыс  Тянь-Шань тауларындағы теңізден 1000 нан 4280 метр бикітікте орналасқан Ақсу-Жабағылы қорығы болып табылады. Оның жалпы көлемі 75043 га құрайды. Қорықтың ландшафтысы әдемі, ғылым мен өнерде өз бағасы бар. Мұнда флора және фаунаның  көптеген жануарлар мен өсімдіктер түрлері бұрыңғы қалпында сақталған.

Туристер мен ғалымдарды Қасқабұлақ тауындағы  көне адамдармен тастағы жазылған суреттер үлкен қызығушылық тудыруда.  Экзотикалық орындар қатарында аймақтағы  жануарлар мен өсімдіктер дүниесіне бай Қаратау бойында орналасқан Қызыл-көл көлі, турбазадағы «Қырық-Қыз» бадам шатқалы, батыс Тянь-Шянь алқабындағы Ақмешіт және Бургулюк демалыс орындары, Сайрам-су шатқалындағы «Альтекс» спот комплексі, Машат шатқалындағы өзен, Шардара су қоймасы, Сарыағаш минералды су көздері орналасқан курорттық аймағы және т.б.

Дем алуға келген туристерге арналған мәдени орталықтар, бильярд клубтары, боулинг орталықтары, жоғары  класстық қонақ үй сервистері, қазіргі замандық кафелер, ресотарандар, қалалық дем алыс аймағы, тұрғылықты халықтың қонақжайлылығы.