Қасым Аманжолов

Қасым Аманжолов — қазақ поэзиясының аса көрнекті өкілі, халқымыздың дарынды ақыны, атақ-даңқы кең жайылған Қасым Аманжолов (1911-1955) ұлттық әдебиетіміздің заңғар аспанындағы жарық жұлдызы, мәңгі сөнбес шамшырағы еді. Өмірден ерте кеткенмен, ол болашақ ұрпаққа мол мұра қалдырды. Бейбіт өмірді, қан майданды, туған жер мен ата-ананы, достық пен махаббатты, көңіл күйі мен табиғатты биік парасаттылықпен, шынайы сезіммен, зор тебіреніспен жырлады.^[1]

Қасым Аманжолов – қазақтың аса  ірі ақындарының бірі. Оның көркемдік-эстетикалық  деңгейі жоғары, қазақ әдебиеті тарихында  айтулы орынға ие шығармашылығы, негізінен, поэзиялық туындылардан тұрады. Ақынның  әдеби мол мұрасын 7-8 поэмасы мен алуан тақырыптағы лирикалары құрайды. Қасым Аманжолов – көркем аударма өнерінің де үздік шебері. Ол орыс, Батыс пен Шығыс поэзиясының классикалық туындыларын: лирикалық өлеңдер мен поэма-дастандарын қазақ тіліне зор шабытпен аударды. Қ.Аманжолов – өзінің батыл ойлы, шыншыл да терең сырлы, дауылды поэзиясымен әр буын оқырмандар сүйіспеншілігіне ие болып, жас таланттарға өте күшті әсер етіп келе жатқан біртуар дарын.

Өмірбаяны

Қасым Аманжолов қазіргі Қарағанды  облысының Қарқаралы ауданындағы  Қызыл деген жерде 1911 жылы дүниеге  келеді. Майданнан өлеңмен жазған "Ағайыма" деген хатындағы: "Қыс. Қыстау. Атамекен Қызылдағы" дегендегі  Қызыл – сол туған жері. Әкесі  де сонда қайтыс болады. Жас болса  да Қасым соның бәрін есінде жақсы  сақтап қалған. Әке-шешеден жастай жетім  қалған, ол біраз жыл ағасының қолында  өседі. Алғашында жаңадан ашылған  ауыл мектебінде оқып, сауатын ашады. Кейін, 1924 жылы, ағасы Қасымды Семей  қаласындағы интернатқа орналастырады. Қасым онда 1927 жылға дейін тәрбиеленеді. Одан әрі қарай үш жыл Семей  мал дәрігерлік техникумында оқиды. Алғашқы өлеңдерін де осы кезде  жазады. 1930 жылы Алматыға келіп, біраз  уақыт "Лениншіл жас" газетінде  істейді. 1931 жылы Ленинградтағы орман  шаруашылығы институтына түсіп  оқиды. Бірақ, денсаулығына байланысты және түскен оқуын да онша ұната  қоймағандықтан, бірер жылдан кейін  елге оралып, Орал қаласында "Екпінді  құрылыс" газетіне қызметке орналасады. Жас ақынның көптеген өлеңдері осы  газетте жарық көреді. Әншілік, әртістік өнерге бейім, домбыра, мандолина бастаған бірсыпыра музыкалық аспаптарда еркін ойнайтын ақ көңіл, жайсаң жанды "ерке Қасымның" Оралда болған, әсіресе 1935-1936 жылдары Оралдағы қазақ театрындағы  қызмет еткен кезі өміріндегі ең бір  қызықты, қымбат шағы болып қалады. Оның бойындағы туа бітті зор  таланты да осында белгі беріп, ақындық  жолына біржолата бет бұрады. 1938 жылы тұңғыш өлеңдер жинағы "Өмір сыры" деген атпен жарық көреді. Жинаққа енген өлеңдерден болашақтағы  кемелденген ақын поэзиясының отты, лепті, сыршыл мінезі танылатын жекелеген  жол, шумақтар табылғанымен, тұтастай алғанда, жинақ ақынның әлі де үйрену, еліктеу үстінде екенін көрсететін еді. Әсіресе көзге ауыз әдебиетінің 7-8 буынды терме, толғау үлгілеріне бой  ұруы жиі шалынатын. Өлеңіне арқау  етіп алған өмір құбылыстарын сырттай  таңырқап, тамашалауға, көрген-білгенін тәптіштеп, тізбелеп суреттеуге әуестік  байқалатын.

                            Астана қаласы  №56 мектеп-лицей М.М