Инвестиция және инвестициялық іс-әрекеттің мәні

Кесте 4 - Экономика  секторлары бойынша құрылған инвестиция келісімшарттары (саны, көлемі).

Инвестицияның негізгі ағымы экономиканың өңдеу  секторының материалды-техникалық базасын  жақсартуға бағытталған (396,9 млн. долл. (54,1 млрд. теңге) немесе барлық келісімшарттың жалпы сомасының 33,1%). Транспорт саласындағы инвестицияның қомақты көлемі байқалады-411,6 млн. АҚШ долл. (56,2 млрд. теңге), ол мұнай мен газды тасымалдау сферасындағы жобаларды орындаумен байланысты.

Кесте 5 - Инвестициялар  мен инвестициялық преференциялардың жасалған келісімшарттар бойынша құрылымы

Аймақтық разрезде келісімшарт саны (ең көбі Алматы қ. бойынша – 47 келісімшарт) мен ивестицияның жалпы көлемін ( 272 млн. АҚШ долл. – Қарағанды обл.) салыстырғанда диспропорция байқалады. Аймақтық диспропорцияның себебі әр аймақтың жергілікті инфрақұрылымының даму деңгейлерінің айырмашылығына байланысты.

Кесте 6 - Аймақтар бойынша жасалған келісімшарттар (саны, көлемі).

Территориялық бөліністе ТШИ ағымының теңсіздігі байқалады. Инвесторлар өзінің капиталын дамыған қаржылық инфрақұрылымы бар, жоғары төлем қабілетті сұранысы бар, халқы көп және бай шикізатты орталықтарға салады. Капитал ұзақ мерзімге ақысыз жер немесе ұзақ мерзімге арендаға жер беретін болса, инвесторлар толық және нақты ақпаратпен қамтитын аймақтарды ұнатады. Нәтижесінде Батыс облыстар экономикасына капитал салымының жалпы көлемінің 80% - ы шоғырланған.

Сөйтіп ТШИ аймақтық таралуының бірдей еместігін айтуға болады. Бұл келіссіздіктің бір себебі – шетел инвестицияларын таратудың аймақтық саясатының, ең алдымен сақтандыру, капитал мен инвестор қауіпсіздігі кепілдігі, инвестициялық жобалар туралы соңғы ақпараттармен қамтамасыз ету салаларындағы аймақтық саясатының әлсіздігі. Шетел капиталын бірінші кезекте депрессивті аудандарға бағыттау қажет.

Жасалған келісімшарттардың  он төрті Астана қаласының құрылысы және дамуымен байланысты жобалар, жалпы  сомасы - 77,9 млн. АҚШ долл.. Олар келесілерге бағытталған:

• “Деловой центр  “Сити-Палас”” қоғамдық кешенінің құрылысы мен эксплутациясы;
• ЖАҚ “Ақмола электробайланыс компаниясы” электр кешенін оптимизациялау;
• Құрылыс металл бұйымдарын өндіру;
• Қазіргі кездегі құрылыс компанияларының активтерін құру және құрылыс күштерін кеңейту;
• Бетон өндіру;
• Бетоннан жасалатын бұйымдарды өндіру;
• Құрылыс материалдарын шығару бойынша өнеркәсіп базаларын құру.

Жасалған келісімшарттардың  ішіндегі ең ірілері:

• “Кенкияк-Атырау” мұнай құбырының құрылысы мен эксплуатациясы (“СЗТК Мұнай тас” ЖАҚ , инвестиция сомасы - 128,7 млн. АҚШ долл.);
• “Атасу-Алашанькоу” мұнай құбырының құрылысы мен эксплуатациясы (“Қазақстан-Қытай” ЖШС), инвестиция сомасы - 108 млн. АҚШ долл.);
• “Ауыр жүктерді ұйымдастыру үшін темір жол транспортына иемдену” (“Евразия Транзит групп” ЖШС, инвестиция сомасы - 465 млн. АҚШ долл.);
• “Шыны жасау зауыты Лисаковск қ. Қостанай облысы”, (“Лисаковск шыны зауыты” АҚ, инвестиция сомасы - 35,3 млн. АҚШ долл.).
• “Бидай өңдеу және кілегей, ашытқы, этанол, көмірқышқыл газын өндіруші Биохим өндірістік кешені” (“Биохим компаниясы” АҚ, бекітілген <span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style