Delphi тілінің анимация мүмкіншіліктері

Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім министрілігі

Ақтөбе Мұнай және Газ колледжі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ДИПЛОМДЫҚ   ЖОБА

 

             Тақырыбы: “Delphi тілінің анимация мүмкіншіліктері”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Орындаған: 4140 тобының, 4 курс,

3706002 “ЕТ және АТ бағдарламалау 

қамтамасыз ету” мамандығы бойынша

студенті Каршигина Ақмарал

 

Тексерген: Қонысов Ә.А.

 

 

 

 

 

 

Ақтөбе-2006 ж.

Мазмұны

 

 

Кіріспе .........................................................................................................................3

 

1 Тарау. Бағдарламаға жалпы сипатама  ……………………………………….4

§  1.1 Анимацияның замандас мүмкіншіліктері.......................................................4

 

2 Тарау.  Әзірлеме ортасын тандау……………………………………………..14

§ 2.1 Математикалық әдістерді таңдау...................................................................14

§ 2.2 Бағдарламалау тілін тандау............................................................................20

 

3 Тарау. Бағдарлама құру......................................................................................25

§ 3.1 Бағдарламаның жалпы қызмет ету алгоритімнің әзірлемесі.......................25

§ 3.2 Пайдаланушы интерфейсінің әзірлемесі.......................................................25

 

4 Тарау. Бағдарламалық бұйым әзірлемесі процесін сипаттау......................27

§ 4.1 Бағдарламаны сипаттау.......................................................................27

§ 4.2  Қолданылатын әдістер, алгоритмді сипаттау..................................28

§ 4.3 Құрамдас бөліктерді және олардың арасындағы байланыстарды 

сипаттау.........................................................................................................29

§ 4.4 Бағдарламаның блок-схемасы............................................................29

§ 4.5 Шығыс және кіріс мәліметтерін сипаттау........................................29

§ 4.6 Бағдарламалау тілін сипаттау............................................................30

§ 4.7  Пайдаланушы жетекшілігі................................................................21

§ 4.8  Бағдарламашы жетекшілігі...............................................................32

 

5 Тарау. Д.К. Жұмыс істеу  кезіндегі экономикалық шығындар..................34

 

6 Тарау. Д.К. Жұмыс істеу  кезіндегі еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы шаралар...................................................................................36

 

7 Тарау. Жалпы қортындылар.............................................................................44

§ 7.1 Бағдарлама листингі.......................................................................................44

§ 7.2 Есептеу қортындылары...................................................................................48

 

Әдебиет тізімі............................................................................................................49

Қосымшалар.............................................................................................................51

Бағдарламасы бар дискета  немесе басқа тасуалы

 

 

              Кіріспе

 

Мәліметер базасының бағдарламасы Delphi – 7 бағдарламасы әзірлемесінің интегралдық ортасының негізінде құрастырылады (құралады) және колледж оқушылары контигентінің есебіне жүргізу үшін қосымша қолданбалы бағдарлама болып табылады. Ол оқушылар журналы қажетті ақпаратты енгізуге, өндеуге, жоюға  іздеуге мүмкіндік береді. Мәліметтер базасының бағдарламасы Delphi – 7 интегралдық орта негізінде құрылған. Мәліметтер базасының бағдарламасын құрастыру кезінде Borland Delphi  пакетінің келесі бағдарламалар пайдаланылады:

• ВDЕ Administrator;
• DataBase Desktop (№2 қосымшаны қараңыз);
• Image Editor.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.Тарау Бағдарламаның жалпы сипатамасы

 

 

 

§ 1.1  Анимацияның замандас мүмкіншіліктері

 

 

 

Модельдеу процесін алдын-ала жоспарлаған жағдайда өзімізді ыңғайлы сезінген болар едік. Бала кезіңізде сізге “Асыққан шайтанның ісі”, “Жеті рет өлше, бір рет кес” деген мәтелдерді айтқан  болар. Сондықтан, сіз өз жұмысыңызды жоспарлауға және объекті құру кезінде оны бағалауға үйренгенсіз. Бұл қасиет процесске жылдам енетін әдет, сондықтан ол 3Д Студио Макс моделін құру және үш өлшемді конструкцияны әзірлеу кезінде пайдаланылады. Бірақ, аннимацияны жоспарлау және әзірлеу процесі сізге таныс емес. Кинематограф, пьеса қою, шығарма жазу және қозғалыспен байланысты т.б. өнер түрлері белгісіз болса, сіз анимациялық жобаларды орындауды нәтижелі жоспарслау өнерін игере алмайсыз. Бұл тарауда анимациялық жобаны сюжеттік панельді қолдану жолымен жоспарлап орналастыру қарастырылады және анимациямен байланысты бірнеше түсініктер енгізіледі. Бұл тарау анимацияның келесі түсініктерін қарастырады:

• анимация жоспарлауға арналған сюжетті панельдерді пайдалану
• анимацияға арналған қозғалыстарды әзірлеу
• анимацияның дәстүрлі әдістерін қолдану
• анимацияға арналған тұлғалардың табиғи қозғалысын зерттеу.

Сюжетті панельдерді пайдалану

Сюжетті панель дегеніміз не? Көп адамдар сюжетті панельді теледидардан көрсетілетін тегіс жарнама сурет деп ойлайды. Өкінішке орай, мұндай әсер сюжетті панельдердің идея сату үшін қолданылады деген ой туғызады.т Ал, тәжірибе жүзінде сюжетті панельдер кез келген презентацияны жобалаудың маңызыды бөлім болып табылады. 1930 жылдары режиссерлер мен аниматорлар дәстүрлі жазылған сценарийлерден анимациялық фильм жасауға жарамайтынын түсінген кезде сюжетті панельдер пайда болды. Нақты әрекеттің өз негізінде күрделі әрекеттердің аз саны мен көптеген диалогтары бар. Анимация диалогтарды азайтуға, барлығын әрекет арқылы көрсетуге тырысады. Анимация кейде нақты әрекетке емес понтомимаға ұқсайды. Жазылған сценарийдің анимацияға жарамауының нәтижесі сюжетті панельдерді құру болып табылады. Жазулы сценарийлерден негізгі сценаға және маңызды әрекеттерге сурет жасап, бұл бейнелерді қарау үшін панельдерге бекітеді.

Диалогтарды және камера нәтижелерін сипаттау үшін мәтіндердің аз саны нұсқаларда көрсетіледі. Егер сцена графикалық түрде жұмыс істемесе, ол алынып тасталады. Бұл әдістің дәлелденгені соншалық, қазірде әзірлену, сатысындағы барлық фильмдер мен кәсіби презентациялардың негізінде сюжетті панельдер жатыр.

Ескерту

Сюжетті панельдерді қолданудағы маңызды артықшылық оларды шартты құжат ретінде пайдалануға болады. Анимация үшін сюжетті панель құруға болады және клиентті модель мен сценаны құрар алдында бекітуін сұрауға болады. Клиентпен бірге сюжетті панельге бірге қол қойған және оны бекітуді растайтын хатты құрастырған жөн. Аннимацияның өзгертілуі туралы келіспеушілік туса, сіздің келісім шартыңыздың бірінші дерегі ретінде сюжетті панельге панельге назар аударуыңызға болады.

Процесс

Сюжетті панельдерді құрастыру процесі неден тұрады?

Мұндай панельдерді құрастырмастан бұрын тарихын ойлап тапқан жөн. КӨптеген анниматорлар бағдарламаға дереу өтеді де, тарихы мен әрекет сабақтастығы анимация құру процесінде пайда болады деп ойлайды. Компьютерге отырмастан бұрын, үш нәрсе дайын болуы қажет:

• айтылуға тиісті тарих,
• маңызды сценалары бар сюжетті панель,
• әрекет сценарий және барлық дауыс әсері.

Бұл үш элемент физикалық құжаттар болып табылмайды. Сюжетті панельдер мен сценарийлер жиі біріктіріледі. Бұл компоненттердің қандай формада болатынына қарамастан оны толық жоспарлап, анимация құру туралы жұмыстың алдында даярлап отыру қажет.

Тарихын айту

Анимация үшін барлық тарих қажет  бірақ көбінесе идея мен оны жүзеге асыру талабы керек. Клиент былай айтуы мүмкін: “Арендатордың назарын аудару үшін берілген ғимараттың анимациясын құрастырыңыз”. Бұл тарихтың идеясы, бұл сюжетті панельдің стадиясында жетіспейді. Сіздің тарихыңыз үшін шешілуге тиісті мәселелер мынадай сұрақтардан басталады: “Ғимараттың қандай сатылу сипаттамалары бар ?” немесе ғимарат көлік  орталықтарынан қандай қашықтықта орналасқаны жөн? Келушілерді қабылдайтын есікті, холлды және орынды қалай көрсеткен дұрыс ? Кеңсе аппартаменттерін қалай көрсетілуі керек ? Бұл аппартаменттерге қалай кіріледі ? Аниматор ретінде өте көңілсіз тарихтың өзін клиент көрсеткен уақыт шегінде қызық етіп түсіру қажет.

Сюжетті панель

Сізде бір жерде жазлған және бірнеше рет оқылған тарих туралы айтуыңыз керек. Бұл тарихтың сізге ұнайтынына көзіңізді жеткізіңіз. Анимация кезінде бұл тарихтың жақсы көрінуі үшін сюжетті панель керек. Тарихты әрекет сабақтастығын сақтай отырып, негізгі көріністерге бөлу қажет.

Кейбір әрекет не көрініс маңызды болмаса да қосу керек. Тарихты бөліктерге болған соң, әрбір көріністің концептуалды нұсқасын жасаңыз. Сол кезде компьюетрлік графика сізде әрқашан дайын тұрады. Сюжетті панельдегі нұсқалар жылдам әрі жақын болуы тиіс. Егер уақытыңды нұсқаны жақсартуға жұмсасаңыз, панель құрастылатын масқсатыңызды жоғалтып алуыңыз мүмкін.

Суреттермен жұмыс аяқталған соң, оларды панельге орналастырып, барлық тарихты қарап шығыңыз. Әрекет бір көріністен келесіге қалай өтеді? Барлық көріністі белгіленген уақытта аннимациялауға бола ма ?  Сіздің алдыңызда жазылған тарих емес, нұсқалар жатса сұрақтарға жауап беру оңай. Сюжетті панельдерді талдап, қажет жағдайда нұсқаларды өзгертуге болады. Егер нұсқаға байланысты ескерту оқысаңыз, нашар көріністерді өзгертіп, күшейтуге болады. СМуретке байланысты мәтін анық мәлімет алу үшін қажет және сценаға бәрін қалай жинақтауға болатынын сипаттайды.

Сценарий

Сюжетті панель бекітілген соң, сценарий жазатын уақыт келді. 3ДСМАКС типтік анимация жағдайында сценарийді жетілдіре беруге болмайды. Егер сіз дыбыс әсерлерін жоспарласаңыз, дыбыс уақытын және оның анимация кілтімен байланысын көрсету қажет.

Сюжетті панельді көшіріп, нұсқаларға уақытша бағалар немесе кадрлар нөмірін қосуға болады. Осы жерде көрініске қандай дыбыстар енетіні жөнінде ескертулер қосылады. Барлық синхрондау жөніндегі ойларды және анимацияның жалпы ұзақтығын тексерген жөн. Сюжетті панель мен сценарий жұмысын анимацияның үйлесімді синхрондалуына дейін тексере беру керек.

Сюжетті панельдердің типтері

Анимацияны құрастыру кезінде сюжетті панельдерді бірнеше типін пайдалануға болады. Бірінші тип жоғарыда сипатталғандай синхрондау, камера әсері және дыбыс жөніндегі ескертулері мен бір-бірі мен тығыз байланысты жылдам өрескел нұсқаулар. Осындай нұсқа сюжетті панелдің өте маңызды хабары және анимацияны құрастыру кезіндегі жұмыс құралы болып табылады. Сюжетті панельдің басқа типі ретінде қорытынды сюжетті пенльді рассталуы тиіс. Клиентке сюжетті панельді жұмыс версиясын қөп қою үшін көрсету ыңғайсыз болады, осындай жағдайда ескертулерге арналған сызылған жолақтары бар. Бос экрандары еңгізілген сюжетті панельдердің формаларын алуға болады. Сюжетті панельдің осындай формасын жұмыс сюжетті панельды аяқтаған соң ғана құрастыру қажет презентациялық сюжетті панельді бейнелеу және бір уақытта аннимация мен жұмыс жасау мүмкін емес.

Сюжетті панельді бейнелеу

 Сюжетті панельді құрастыру  процесі жоғарыда айтылып кетті, бірақ техникалық мәселелер қатарын ескерген жөн, бірінші ден:

• бейнелеу әдісі жылдам және идеялар ағымын тоқтататындай болу қажет, көбісі алдын ала дайындалған сюжетті панельдін формасын даярлау кезінде қате жіберуі мүмкін, себебі онда бір үлкен парақта бірнеше көріністер бар, бұл жол көп проблемалар туғызады, алдын ала дайындалған кадрлер бейнелеу процесін тоқтатытқысы келеді.
• Сонымен қатар, бір бетте көп кадрлар болса, олардын өзгерістерын жүзее асыру кезінде   алыптастау  қиын. Әрбір көріністі қағаздың жеке парағына орналастыру қажет, егер көрініс жарамай қалса, онда басқа жол қолданылады. Екіншісі:
• сюжетті панельдін өлшемі жөнінде. Әрбір көріністің бейнесе тез және концептуалды бейнелеу үшін шағын болуы қажет, егер қағаз беті өте үлкен болса, ол бетті детальдармен және фон мен толтыру тілегі пайда болады. Нұсқаларға арналған шағын тапсырылатын блокноттар сюжетті панельдін парақтары үшін дәл келеді. Олар арзан тұрады және беттері тез жыртылады әрі өлшемі кішкентай. Барлық көріністер суреттеліп болған соң, бөлек нұсқауларды панельде орналастыру оңай. Клиент сюжетті панельді расстаған соң, сіз анимация мен жұмыс істеу кезінде осы, сіз анимация мен жұмыс істеу кезіңде осы панельді ұстаныға тырысасыз, егер жобамен бірнеше адам жұмыс жасаса, әрбір адамға сюжетті панельді көшірмесін беріңіз. Егер қолыңызды сюжетті панельді болмаса, жұмыс станциясына ешқашан отырмауіныз керек. 

“Үлкен секіріс” сюжетті панельді құру

Төменде келтірген мысал жай анимация үшін сюжетті панель жылдам құруға мүмкіндік береді. Сюжетті панель нұсқалары еркін әрі тақырыпқа жақын болуы тиіс, нұсқа мөлшері шағын болу қажет және әрбір көріністі бөлек бетте бейнеленген дұрыс. Сіз жартас шетінде тұрып керемет пейзажды қарап тұрсыз делік, осы сәтті қызыл доп дөнгелеп келіп жартас шетіне келіп тоқтайды. Осы кезде доп шеттен қарап тұрған секілді болып көрінеді, кішкене уақыт өткен соң ол екі рет секіріп жартас шетінен үшіп кетеді, сіз доптың қалай құлағанын көргіңіз келіп, жартас шетіне келіп тоқтайсыз. Кейнеттен доп жерге қатты күшпен үріліп, көзге көрінбей кетеді. Сіз жоғарыда тұрып не болғаны туралы ойлап тұрған кезде, тағы да үш допты байқайсыз. Доптар бірінен кейін бірі дөңгелеп 9.5, 9.6, 9.4 нәтижелерін көрсетеді, осы нағыз практикалық секіріс.

Сюжетті панельді бейнелеу

 Бірінші тарихты бірнеше негізгі көріністірге және әрекеттер сабақтастығына бөлу қажет. Келесі көріністерді қарастырайық: