Delphi программалау ортасы туралы түсінік

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 31 Октября 2013 в 09:28, реферат

Краткое описание

Delphi – ді қолдану арқылы формальды, функцияларды, DLL компоненттер кітапханасын құруға, кез келген типтегі қашықтықтағы және жергілікті мәліметтер қорымен жұмыс істеуге болады. Сонымен бірге Delphi мәліметтер қорының қосымшаларын жасайтын кеңінен таралған құрал болып табылады. Мәліметтер қорының күрделі есептерін генерациялау және баспаға беру үшін пайдаланылады.
Delphi құралдарын пайдалану арқылы өздерінің жасаған қосымшаларымен Microsoft өнімдері байланыс орнатуға және олардың мүмкіндігін пайдалана отырып қуатты көмек системасын құруға болады.

Скачать полностью (226.17 Кб) Сколько стоит заказать работу?
Прикрепленные файлы: 1 файл

Delphi программалау ортасы туралы түсінік.doc

— 459.00 Кб (Скачать документ)

 

Жұмыстың барысы.

 

  1. Delphi – ді қосқанда автоматты түрде қосылатын формаға бір рет Button кнопкасын орналастырыңдар
  2. Алдын-ала жоба файлын және модуль файлын сақтап алыңдар:

               File/Save Project As…,     File/Save As…, File/Save Al…,  

  1. Форманың өлшемін былай өзгертуге болады:
  • Форма жиегіне тышқанмен басып жібермей қажетті жерге дейін сүйреу керек;
  • Форманың қасиеттерінде оның биіктігі мен енін көрсету керек.

               Client Height ;   Client Width.

  1. Компоненттер тақтасынан қажетті элементті (Button1) формаға орналастыру үшін оны тышқанмен сүйреу керек немесе Shift тетігін басып жібермей компоненттер тақтасынан қажетті элементті таңдау керек. Сонан соң Shift тетігін босатып формаға әрбір шерту арқылы қажетті компонентті бірнеше рет орналастыруға болады. Бұл әрекетті компоненттер тақтасының сол жағындағы стрелка бейнесі бар тетікті басу арқылы тоқтатуға болады.
  2. Формадағы обьектілерді түзету (реттеу) үшін (оңға, солға, ортаға және т.б.) Edit / Align командасын пайдаланамыз.
  3. Программа кодын жазу үшін Button1 тетігіне екі рет шертеміз. Код редакторында осы тетікті басу әрекетін өңдейтін процедураға дайындық пайда болады.

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             begin

                             

                                   end;

  1. Айнымалыларды сипаттау бөлімінде r,t,s,p,k – айнымалыларын былай сипаттаймыз:

                          var r,t:Integer;

                                s,p,k:integer;

Сонда программа:

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var r,t: integer;

                                    S,p,k:integer;

                             begin

                              r:=StrToInt(InputBox(‘r – ді енгіз’,’’));

                              t:=StrToInt(InputBox(‘t – ны енгіз’,’’));

                              s:=r*t;

                              p:=r*7*t;

                               k:=r*365*t;

                              ShowMessage(‘s-күннің мәні’+inttostr(s)+#13+’аптаның мәні’+inttostr(p)+#13+’жылдың мәні=’+inttostr(k));

                                   end;

                              end.

Енді F9 тетігін басқанда құрылған форманың терезесі пайда болады. Формадағы түймені басып, r және t-ға мән беріп, түймені қайта бассақ есептің жауабы шығады.

 

5-мысал. Берілген  екі катет бойынша тікбұрышты  үшбұрыштың гипотенузасы мен ауданын табу керек.

Формаға бір түйме  орналастырайық. Осы түймеде есептің  шығару жолын жазамыз және есептің  жауабы да осы түймені шерткенде  шығады.

 

Жұмыстың барысы.

 

  1. Delphi – ді қосқанда автоматты түрде қосылатын формаға бір рет Button кнопкасын орналастырыңдар
  2. Алдын-ала жоба файлын және модуль файлын сақтап алыңдар:

               File/Save Project As…,     File/Save As…, File/Save Al…,  

  1. Форманың өлшемін былай өзгертуге болады:
  • Форма жиегіне тышқанмен басып жібермей қажетті жерге дейін сүйреу керек;
  • Форманың қасиеттерінде оның биіктігі мен енін көрсету керек.

               Client Height ;   Client Width.

  1. Компоненттер тақтасынан қажетті элементті (Button1) формаға орналастыру үшін оны тышқанмен сүйреу керек немесе Shift тетігін басып жібермей компоненттер тақтасынан қажетті элементті таңдау керек. Сонан соң Shift тетігін босатып формаға әрбір шерту арқылы қажетті компонентті бірнеше рет орналастыруға болады. Бұл әрекетті компоненттер тақтасының сол жағындағы стрелка бейнесі бар тетікті басу арқылы тоқтатуға болады.
  2. Формадағы обьектілерді түзету (реттеу) үшін (оңға, солға, ортаға және т.б.) Edit / Align командасын пайдаланамыз.
  3. Программа кодын жазу үшін Button1 тетігіне екі рет шертеміз. Код редакторында осы тетікті басу әрекетін өңдейтін процедураға дайындық пайда болады.

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             begin

                             

                                   end;

  1. Айнымалыларды сипаттау бөлімінде AB,AC,BC,S – айнымалыларын былай сипаттаймыз:

                          var AB,AC:Integer;

                                BC,S:real;

Сонда программа:

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var AB,AC: integer;

                                    BC,S:real;

                             begin

                              AB:=StrToInt(InputBox(‘AB – катетін енгіз’,’’));

                              AС:=StrToInt(InputBox(‘AС – катетін енгіз’,’’));

                              BC:=sqrt(sqr(AB)+sqr(AC));

                              S:=(AB*AC)/2;

                              ShowMessage(‘BC-гипотенузаның мәні=’+FloatToStr(BC)+#13+’S-ауданының мәні=’+FloatToStr(S));

                                   end;

                              end.

Енді F9 тетігін басқанда құрылған форманың терезесі пайда болады. Формадағы түймені басып, х-ке мән беріп, түймені қайта бассақ есептің жауабы шығады.

 

Өзіндік жұмысқа  арналған тапсырмалар:

  1. Тең қабырғалы үшбұрыштың қабырғасы берілген. Осы үшбұрыштың ауданының биіктігін, осы үшбұрышқа іштей және сырттай сызылған шеңбердің радиусын табу керек.
  2. Герон формуласы арқылы үшбұрыштың ауданын есептеңдер.
  3. Берілген формула бойынша есептеулер жүргізіңдер:
  4. Тік бұрышты үшбұрыштың екі катеті белгілі. Үшбұрыштың гипотенузасын табыңдар.
  5. Берілген формула бойынша есептеулер жүргізіңдер:
  6. Формула бойынша есептеңдер: x=ay+(bz+c)
  7. Бір тәулікте, аптада, жылда қанша секунд бар?
  8. Формула бойынша есептеңдер:
  9. Гипотенузасы мен бір катеті берілген тікбұрышты үшбұрыштың екінші катетін және ауданын есептеңдер.
  10. Формула бойынша есептеңдер: .

 

Тармақталушы  операторлар.

If шартты операторы  – кейбір шартқа байланысты  екі іс - әрекеттің бірін таңдау үшін қызмет етеді. Оның жалпы түрі:

              If <шарт>  then <бірінші іс-әрекет> else <екінші іс-әрекет>;

Орындалу ережесі.

         Егер if сөзінен  кейінгі шарт ақиқат болса,  онда then сөзінен кейінгі бірінші  іс-әрекет орындалады, ал else сөзінен кейінгі екінші іс-әрекет орындалмайды.

         Егер if сөзінен  кейінгі шарт жалған болса,  онда else сөзінен кейінгі екінші  іс-әрекет орындалады, ал бірінші  іс-әрекет орындалмайды.

 

1-мысал.    x,y,z  берілген. Табу керек:  max(x+y+z)+3

Формаға қажетті компонент – Button1.

Берілген түймешікті шертіп, ашылған  терезеде есептің бағдарламасын  жазамыз және есептің  жауабы да осы түймешікті шерткенде шығады.

Бағдарлама мәтіні:

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var x,y,z integer;

                                    max,x1,x2,k:integer;

                             begin

                              x:=StrToInt(InputBox(‘x – ті енгіз’,’’));

                              у:=StrToInt(InputBox(‘у – ті енгіз’,’’));

                              z:=StrToInt(InputBox(‘z– ті енгіз’,’’));

                              begin  

                              x1:=(x+y+z);

                              x2:=(x*y*z);

                              if x1>x2 then max:=x1 else max:=x2;

                              ShowMessage(‘max-ның мәні=’+inttostr(max));

                              k:=max+3;

                              ShowMessage(‘k-ның мәні=’+inttostr(k));

                              end;

                                   end;

                              end.

Есепті орындауға жіберіп, Button түймешігін шерткенде экранға х-ті, у-ті және z-ті енгіз деген терезе шығады. Осы жерде берілген үш айнымалыға қажетті мән береміз де түймешікті қайтадан шертсек, есептің жауабы шығады.

 

2-мысал. x,y,z  берілген. Табу керек: 

Формаға қажетті компонент –  Button1.

Берілген түймешікті шертіп, ашылған  терезеде есептің бағдарламасын  жазамыз және есептің  жауабы да осы түймешікті шерткенде шығады.

Бағдарлама мәтіні:

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var x,y,z integer;

                                    min:integer;

                                    s1,s,p:integer;

                             begin

                              x:=StrToInt(InputBox(‘x – ті енгіз’,’’));

                              у:=StrToInt(InputBox(‘у – ті енгіз’,’’));

                              z:=StrToInt(InputBox(‘z– ті енгіз’,’’));

                              s:=sqr(x)+sqr(y);

                              p:=sqr(y)+sqr(z);

                              if s<p then min:=s else min:=p;

                              ShowMessage(‘min-ның мәні=’+inttostr(min));

                              S1:=min-4;

                              ShowMessage(‘s1-дің мәні=’+inttostr(s1));

                                   end;

                              end.

Есепті орындауға жіберіп, Button түймешігін шерткенде экранға х-ті, у-ті және z-ті енгіз деген терезе шығады. Осы жерде берілген үш айнымалыға қажетті мән береміз де түймешікті қайтадан шертсек, есептің жауабы шығады.

 

 

3-мысал. Екі сан берілген. Егер бірінші сан екінші саннан үлкен болса, онда бірінші санды экранға шығар. Ал бұлай болмаған жағдайда екі санды да шығар.

 

Формаға қажетті компонент  – Button1.

Берілген түймешікті шертіп, ашылған  терезеде есептің бағдарламасын  жазамыз және есептің  жауабы да осы түймешікті шерткенде шығады.

 

                             Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var x,y: integer;

                              begin

                              x:=StrToInt(InputBox(‘x – ті енгіз’,’’));

                              у:=StrToInt(InputBox(‘у – ті енгіз’,’’));

                              if x>y then

                              ShowMessage(‘x-ті шығар=’+inttostr(x))

                              else

                              ShowMessage(‘y-ті шығар=’+inttostr(у));

                              end;

                                   end.

Берілген бағдарламаны Button түмешігіне жазып, орындауға жіберсек, яғни F9 батырмасын шертсек, форма бетіне х, у-ті енгіз  деген терезе шығады. Осы жерде  х,у-ке мән беріп, түймешікті қайта  шерту керек. Сонда есептің  жауабы шығады.

 

4-мысал. Магазинде сауда  жасау программасы.

Қажетті компоненттер: Button1, Edit1, Edit2.

Берілген түймешікті шертіп, ашылған  терезеде есептің бағдарламасын  жазамыз және есептің  жауабы да осы түймешікті шерткенде шығады.

Есепте a-ның мәнін Edit1-ге және b-ның мәнін Edit2-ге беріп, Button түймешігін шертсе, есептің  жауабы шығады.

 

                           

 Procedure TForm1. But1Click (Sender: TObject);

                             Var a,b,c integer;

                             begin

                              a:=StrToInt(Edit1.Text);

                              b:=StrToInt(Edit2.Text);

                             if a>b then begin c:=b-a;

                              ShowMessage(‘Рахмет, қалған ақшаңызды                             алыңыз’+’=’+inttostr(c)) end  else

Информация о работе Delphi программалау ортасы туралы түсінік