Полиэтилентерефталат(ПЭТ,ПЭТФ) қайта өндеу утилизация

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 20 Ноября 2013 в 22:36, реферат

Краткое описание

Жоғары молекулалы қосылыстар немесе полимерлер (гр. Πολύ- көп, μέρος –бөлік, бөлігі)-молекула құрамында өзара химиялық немесе координаттық байланыстармен қосылған жүздеген, мыңдаған атомдары бар және өздеріне ғана тән қасиеттермен ерекшеленетің заттар тобы. Жоғары молекулалы қосылыстар көбіне молекулалары көп қайталанып отыратын мономерлер тізбегінен тұрады. Олардың ішіндегі ең қарапайымы — полиэтилен, оның мономері — этилен. Жоғары молекулалы қосылыстар табиғи (белоктар, нуклеин қышқылдары, табиғи шайырлар), жасанды (табиғи полимерді химикалық реактивтермен әрекеттестіру кезінде алынатын), синтетикалық (полиэтилен, полипропилен, полистирол, полиамид, фенолды шайыр, т.б.) болып үш топқа бөлінеді.

Содержание

Негізгі бөлім
Полиэтилентерефталаттың құрылысы
Полиэтилентерефталаттың қасиеттері
Полиэтилентерефталаттың алынуы
Полиэтилентерефталаттың қайта өндеу әдістері
Қолданылуы
Қорытынды

Прикрепленные файлы: 1 файл

Полиэтилентерефталат.docx

— 92.58 Кб (Скачать документ)

Полиэтилентерефталат(ПЭТ,ПЭТФ) қайта өндеу утилизация

ЖОСПАР:

Кіріспе

Негізгі бөлім

  1. Полиэтилентерефталаттың құрылысы
  2. Полиэтилентерефталаттың қасиеттері
  3. Полиэтилентерефталаттың алынуы
  4. Полиэтилентерефталаттың қайта өндеу әдістері
  5. Қолданылуы

Қорытынды

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Жоғары молекулалы қосылыстар немесе полимерлер (гр. Πολύ- көп,   μέρος –бөлік, бөлігі)-молекула құрамында өзара химиялық немесе координаттық байланыстармен қосылған жүздеген, мыңдаған атомдары бар және өздеріне ғана тән қасиеттермен ерекшеленетің заттар тобы. Жоғары молекулалы қосылыстар көбіне молекулалары көп қайталанып отыратын мономерлер тізбегінен тұрады. Олардың ішіндегі ең қарапайымы — полиэтилен, оның мономері — этилен. Жоғары молекулалы қосылыстар табиғи (белоктар, нуклеин қышқылдары, табиғи шайырлар), жасанды (табиғи полимерді химикалық реактивтермен әрекеттестіру кезінде алынатын), синтетикалық (полиэтилен, полипропилен, полистирол, полиамид, фенолды шайыр, т.б.) болып үш топқа бөлінеді. Табиғи жоғары молекулалы қосылыстар биосинтез барысында тірі организм клеткаларында түзіледі. Синтетикалық жоғары молекулалы қосылыстар мономерлерді поликонденсациялау, полимерлеу арқылы алынады. Олардың тізбектері ашық, бірінен соң бірі түзу сызық бойымен орналасқан мономер бөліктерінен, тарамдалған немесе тор тәрізді жоғары молекулалардан құралған. Жоғары молекулалы қосылыстар машина жасауда, құрылыста, ауыл шаруашылығында, электртехникада, медицинада, т.б. көптеген салаларда кеңінен қолданылады.Полиэтилентерефталат ең кең таралған термопластик. Полиэтилентерефталат аморфтық күйде қатты, түссіз, мөлдір зат, ал криссталдық күйде мөлдір емес ақ түсті зат. ПЭТФ құрылыс материалдарын дайындауда, тігін өнеркәсібінде ең бағалы өнім болып табылады. Полиэтилентерефталаттан жасалған өнім – екі бағытта қолданылады. Біріншіден,қоршаған ортаны пластикалық заттардан тазартады. Екіншіден,экологиялық таза құрылыс және жылыту материалдарын өндіреді.

Полиэтилентерефталаттың құрылысы:

Полиэтилентерефталаттың құрылымдық формуласы:                      

Политерефталь қышқылы (OH)-(CO)-C6H4-(CO)-(OH)  мен моноэтиленгликольдің OH)-C2H4-(OH поликонденсациялану нәтижесінде алынады. Поликонденсация нәтижесінде полиэтилентерефталаттың сызықты молекуласы  [-O-(CH2)2-O-(CO)-C6H4-(CO)-]n және су түзіледі. Полиэтилентерефталаттың молекулалық массасы 20000-40000 шамасында болады. Поиэтилентерефталат молекуласының негізгі тізбегіндегі  C6Hфенилен тобы в полиэтилентерефталат молекуласының қаңқасына қаттылық береді және полимердің балқу температурасын жоғарлатады.

Полиэтилентерефталаттың қасиеттері:

Аморфты полиэтилентерефталат – қатты, жылтыр, күмісті-сарғыш түсті. Кристалды полиэтилентерефталат  – қатты, жылтыр емес, түссіз. Балқу температурасы жоғары (29000С),  ауада деструкциясы басталады  5000С температурадан төмен, инертті ортадан басқа. Полиэтилентерефталат  берік,  қатқылдау және жеңіл материал. Пластик улы емес. Полиэтилентерефталат қатты, ақ түсті, иіссіз зат. ПЭТ – жақсы диэлектрлік қасиетке ие. Полиэтилентерефталаттың электрлік қасиеттері 180°С  температурасына дейін ылғал болса да аз ғана өзгереді.

Полиэтилентерефталат  механикалық берік  және соққыға төзімді. ПЭТФ кристалдық және аморфтық фазада кездеседі.

Полиэтилентерефталаттың негізгі қасиеттері:

  • Аморфты полиэтилентерефталаттың тығыздығы : 1,33 г/см3
  • Кристалдық полиэтилентерефталаттың тығыздығы: 1,45 г/см3
  • Аморфты-кристалдық ПЭТ тығыздығы : 1,38-1,40 г/см3                             Кеңеюдің жылулық коэффициенті: 6,55·10-4.                                           Жылуөткізгіштігі : 0,14 Вт/(м*К).                                                                Жиырылуы: 99·106 Мпа.                                                                                    23 °С және 1 кГц кезіндегі диэлектрлік жағдайы: 3,25.                               Созылуы: 12-55%.

Полиэтилентерефталаттың химиялық қасиеті:

  • Полиэтилентерефталат суда және т.б. көптеген органикалық еріткіштерде тек 40 -1500  ацетонда, толуолда, этилацетатта, хлороформда, метиленхлориде, метилэтилкетонда ериді. ПЭТФ — 40 °С до + 200 °С температурасы аралығында жақсы термо тұрақтылыққа ие. ПЭТФ сұйытылған қышқылдар, майлар, спирттер, минералды тұздардың әсері болғанда тұрақтылығын сақтайды. Ол кетондар мен күшті қышқылдарға химиялық тұрақсыз. Су буында жоғары тұрақтылыққа ие.
  • Молекулалық массасын вискозиметрия әдісімен анықтағанда полиэтилентерефталаттың техникалық крезол және фенолтетрахлорэтан қоспасындағы ерітіндісі қолданылыды. Төмен гидроскопиялық қасиетке ие. Ол полимердің фазалық жағдайы мен ауаның ылғалдылыңынабайланысты болады. УФ сәулеленудің әсерінен ыдырайды. Полиэтилентерефталат суық және қыздырылған жағдайда жақсы пластикалық қасиетке ие.

Полиэтилентерефталаттың әртүрлілігі

  • Полиэтилентерефталаттан басқа құрамына гликоль қосылған жоғары соққыға төзімді қағаз пластик – полиэтилентерефталат-гликоль белгілі (ПЭТГ).
  • Негізгі қасиеттері: соққыға төзімді, оптикалық қасиеті жақсы, УФ-төзімді, отқа қауіпсіз, жоғары ылғалдылыққа төзімді.
  • Қолданылуы: витрин, тауар жабдықтарында, сувирир бұйымдарын жасауда, көшелердегі жарық жүйесінде, медицинада, бензо/газөткізгіш станцияда.

Полиэтилентерефталаттың алынуы:

  • Полиэтилентерефталатты алудың негізгішикізаті:

  • Моноэтиленгликоль (МЭГ) және тазартылған терефталь қышқылы (ТТФҚ), немесе терефтал қышқылының терефталь эфирі (ДМТ). Полиэтилентерефталат терефталь қышқылы мен моноэтиленгликольдің поликонденсациялау нәтижесінде түзіледі.

Қышқылды этиленгликольмен этерефикациялауды  (компоненттердің молярлы қатынастары: 1:1,2 –ден 1:1,5 дейін) 240-270 °С температурасынды  және 0,1-0,2 МПа қысымды жүргізеді. 
Алынған бис-(2-гидроксиэтил)терефталат қоспасын оның олигомерімен 270-тен  300 °С температураға дейін және қысым 6600 тан  66 Па дейін түскенше аппаратта поликонденсациялайды. Процесс аяқталғаннан кейін поиэтилентерефталаттың балқымасын аппраттан шығарып алынады және салқындатылады ( тез салқындатылғанда  аморфты ПЭТ, ақырын салқындатылғанда кристалды полимер түзіледі). Одан кейін түйіршіктелінеді де (ПЭТ товар ретінде 2-4 миллиметр шамасында гранул түрінде шығарылады)  талшық жасалуға жіберіледі. Синтездеу барысында  бояғыштар, инертті толықтырғыштар ( каолин, тальк),термо тұрақтандырғыштар және агенттер (TiO2) қосылады.

Өнеркәсіпте полиэтилентерефталатты (ПЭТФ) екі  сатылы әдіспен алады: 

1 – саты. Диметилтерефталатты  (DMT) этиленгликольмен переэтерификациялағанда дигликольтерефталат (DGI) түзіледі.

2 – саты. Бірінші  сатыдан алынған өнім, яғни дигликольтерефталат  (DGI) поликонденсациялайды.

Полиэтилентерефталаттың  қолданылу салалары:

  • Бұл химиялық талшықты көбіне тұрмыстық мақсатта және техникада жиі қолданады.
  • Автокөлік шиналарын арматуралауда ең маңызды материал болып келеді.
  • Ақпарат тасушылардың ең маңызды және заманауи өнім болып табыладыю. Мысалы:барлық заманауи –фото,-видео,-аудио,-рентген және басқа да басатын  пленкаларындың негізі болып табылады.
  • Негізгі ПЭТ қолдану аясы ол полиэфирлі талшық алуда(лавсан және терилен).
  • ПЭТ бөтелке мен преформалар алуда

Информация о работе Полиэтилентерефталат(ПЭТ,ПЭТФ) қайта өндеу утилизация