Қостанай облысы - Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық бөлінісі
Автор работы: Пользователь скрыл имя, 20 Ноября 2015 в 15:34, реферат
Краткое описание
Топырақ — табиғат компоненттерінің бірі. Жердің геологиялық тарихында алдымен пайда болған топырақ. Палеогеографиялық зерттеулердің деректері бойынша алғашқы жұқа топырақ қабаты 500 млн жыл бұрын кембрий дәуірінде пайда болыпты. Бұл кезде әлі өсімдік жамылғысы қалыптаспаған. Топырақ жамылғысын зерттейтін топырақтану ғылымы - жас ғылым. Оның негізін салған XIX ғасырдың 80-жылдары орыс ғалымы В. В. Докучаев - топырақтың табиғи және тарихи дене екенін анықтады.
Аққан судың топырақтың беткі
қабатын шайып кетуін, жыра мен сай-саланың,
жар мен орлардың пайда болуын топырақтың
су эрозиясы деп атайды. Нөсер жаңбырдан
немесе мөлшерден артық суарған топырақтың
беткі қабаты шайылады. Басында ұсақ жыралар
пайда болып, олар суарған сайын ойылып,
тереңдеп, сайға айналады. Жалпы топырақтың
су, жел эрозиясы - адамның жер ресурстарын
тиімсіз пайдаланудың салдары деп ұғамыз.
Топырақтану институтында топырақ эрозиясы
бөлімі ашылып, солтүстік, оңтүстік аймақтардың
су эрозияларын зерттеп, олармен күресу
шараларын ұсынды.
1) агротехникалық шаралар: еңісі үлкен
беткейлерде жерді су ағысының бағытына
көлденең жырту, қыста қар тоқтату, топырақты
қайырмасыз соқамен жырту, т.б.;
2) мелиорация шаралары: жыра мен сай, өзен
жағаларына, суару түрлері бойынша ағаш
және бұта отырғызу;
3) гидротехникалық шаралар: жыраларды
бекітетін инженерлік құрылыстар салу,
арықтар мен каналдардың түбін су өткізбейтін
бетондалған тақта, пленкалармен қаптау,
т.б. Бұл шаралар топырақтың су эрозиясына
ұшырауын азайтады.[2]