Құралдың, тиістіліктердің және материалдардың тізімі

ҚАЗАҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗДАР ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

 

 

 

 

 

 КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

 

Фронтальдық зертханалық  жұмыстарда қолданылатын құрал-жабдықтар

 

 

 

 

 

                    

                                              Алматы 2012

                     

                       

                Мазмұны

 

 

1 Кіріспе.............................................................

2   Жабдықтардың  жалпы сипаттамасы. ....

3   Құралдың, тиістіліктердің және   материалдардың тізімі.....................................

4   Жабдықтың тiзiмi.........................................

5 Жабдықтың ерекшелiгi...............................

6 Қорытынды.....................................................

 

                   

 

                                      

 

                                      

 

                                               Кіріспе

 

 

 

Фронтальдық зертханалық  жұмыстар- оқушылардың бағдарламалық қамтамасыз етумен жұмыс істей білу іскерлігін қалыптастыруда (жаңа материалды меңгеру, бекіту, меңгерілген материалды тексеру), жеңіл есептерді орындауда, өз бетімен эксперимент нəтижелерін тіркеуде, оның қорытындысын тұжырымдауда маңызды роль атқарады.

Фронтальдық (жаппай) бақылау  жағдайында барлық оқушыларға сұрақтар немесе мазмұны бірдей тапсырмалар  беріледі. Оларды орындау барысында  оқушылар арасында ынтымақтастық, жолдастық  сезім пайда болады, бір-біріне сұрақтар қойып, жауаптарын толықтырады, орындалған жұмыстарды өзара тексеріп, іске асырады. Демек, бірігу іс-әрекетінде әлеуметтік құнды мотивтер қалыптасады.Оқыту  процесінде оқушылардың өзін-өзі  бақылауы өте қажет. Өзін-өзі бақылау, олардың оқу бағдарламасы материалы  мен игерген іскерлігі мен  дағдысының беріктігі жайлы ақпарат  алуын қамтамасыз етеді.

 

 

 

  Жабдықтардың  жалпы сипаттамасы.

Құралдардың комплектiсін  таңдап алғанда  ең алдымен жүргізілетін жұмыстар үшiн тиiстiлiктер  мен  материалдарға   және комплекттің  шағын болуына, сонымен бірге болжалды лабораториялық жұмыстар үшін әдістемелік және техникалық сауаттылыққа көңiл аудару керек.

Бұл құралдар және тиiстiлiктер дерлiк ең оңай конструкциялы болуы керек, себебі оқушылардың ықыласы мен көп уақыты олардың құрылымдарын игеруіне кетпуіне жол бермеген жөн.

Барлық бөлшектердің ықшам  әрі жинақы  болғаны, олармен жұмыс  жасағанда  және бөлшектерді  жинап, сақтағанда рет- ретімен шкафтарға  орналастыру үшін ыңғайлы.

Жабдық жинағы  кез-келген уақытта  жұмысты беріп және оны жинақтауды мейлінше аз уақыт алуы тиіс, өйткені ұйымдастыру ісін   лабораториялық  сабақтарда   фронтальдық әдіс бойынша жүргізу барлық жұмысқа сәтті бастама болып табылады.

Бұл есепті бөлім бойынша шешуге болмайтыны анық, сондықтан алдымен барлық жабдықтарды жинап алып, содан соң жұмыстардың жеке топтарымен бірге механикалық байланыс жасау керек.

Көптеген құралдар физика курсының барлық тарауларында қолданылады, сондықтан лабораториялық жұмыстардың  комплексін есепке ала отырып, бұл құралдың конструкциясын  шығару керек.

Яғни, сандар және жұмыстардың тақырыбының бұл шартына байланысты, есептің әр түрлi шешiмi болады.

Осы оқу құралына басшылық ету негiзі жабдыққа жиналып алынатын мазмұн мен аталған лабораториялық жұмыстардың тiзiмiнен тұрады.

Құралдардың барлық комплектілері, тиістіліктер және материалдар  орта мектептерде  франтальдық  әдіс бойынша 93- лабороториялық жұмысты жүргізуге мүмкіндік береді.

Сонымен қоса сол уақытта  бұл құралдың комплектісі жоғарыда айтып өткенімдей  аталмыш нақты жағдай үшін төмендегідей болып табылады : әдеттегiдей болмашы бөлшек тізімнің шығуына немесе орындалуы мүмкін емес  жеке және бірнеше жұмыстың орындалуына әкеліп соғады .

Соңғы таңдауда әрбір құрал  мен бөлшектің конструкциясының қарапайымдылығы мен өтімділігіне көңіл аудару керек.

       Құралдың, тиістіліктердің және материалдардың тізімі

Құралдар мен тиістіліктердің  құрылымын жеткілікті түрде толық  ашу үшін оларды сақтаудың, қабылдаудың  әдістерін көрсету керек.Болжалды жұмыстардың бір-біріне қатысты тығыз байланысын көрсету үшін барлық жабдықтың суреттері төменде орналастырылған.

Тiзiмде ретімен орналасқан  нөмiрлерден, жабдық және даналардың санының аттарынан басқа, соңғы графқа құралдар, тиiстiлiк және материалдар тiзiм , қолданылатын лабораториялық жұмыстардың нөмiрi көрсетiледi.

 

                          Жабдықтың тiзiмi

 

 

 

 

 

 

 

 

          

 

 

 

 

 

 

 

                       Жабдықтың тiзiмi

 

 

 

 

 

 

14-сурет. Металдан жасалған жонғыш

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  15-сурет.   Фанерлі диск 

 

 

  16-сурет. Трибометр

 

  17-сурет. Рычаг (тетік)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10-сурет. Механикалық  жүктер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         

 

             11-сурет. Ареометр 

 

 

 

 

 

 

 

12-сурет. Термометрлер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    13-сурет.Амперметрлер 

 

 

 

 

 

 

6-сурет. Өлшегіш  цилиндр

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7-сурет. Таразы тетіктер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8-сурет. Ұсақ  гірлер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9-сурет. Динамометр 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-сурет. Штангенциркуль

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-сурет. Бұрыштар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-сурет. Өлшегіш таспалар

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5-сурет. Транспортир 

 

 

 

 Жабдықтың ерекшелiгi.

Бұл тізім  ең алдымен    орта мектептің физикалық кабинетіне орналасуына қажетті толық жабдықты  фронтальдық лабораториялық жұмыстардың  көрінісін береді..

Сонымен қатар ол  құралдың  әрбір құрылғысының және тиістіліктің 

жеткілікті түрде мәнін  ашады.

Бір буын үшін зертханалық  жабдықтың жинағы туралы көрнекті сипат  беру үшін 71- суретті келтіруге болады.

Тізімнің соңғы графтарында  берілген құралдардың қолданылуы арқылы жүретін жұмыстың номері көрсетілген, сол граф бойынша азды-көпті ірі  құралдардың бірнеше жұмыстарда қатар қолданылуын көруге болады.

Қорыта келгенде, құрылымдардың әр түрлiлігін мүмкiн болатын минимумға түйiстiрген.

Бұл лабораториялық жұмыстар үшiн жабдықтың жинағы барлығы жалпы бағасы едәуiр арзандатылады, құралдардың кабинетте артық бос тұрмауына жол ашылады, құралдарды игеру жеңiлдетіледі.

Шығару құралдары бір  лабораториялық жұмыстар үшін қолданылатын құралдар мен тиістіліктерді құрайды.

Мұндай құралдарға ареометр (12), миллиампеметр (16) ,шарикті және роликті подшипниктер (22), күш моменттерi ережесінiң қорытындысы шығу үшін қолданылатын диск(18), Мельде трубкасы (32),  газды  теңдеудiң күйін тексеру үшін сынапты манометр (33), поляроид (57) және тағы басқа құралдар.

Бұл құралдардың қолданылуы ерекше, дегенмен басқа құралдармен  салыстырғанда өте аз қолданылады, алайда бұл құралдарсыз әдістемелік пікір қалыптасу мүмкін емес.

 

 Орындалуы оңай әрі   қарапайым, жеңіл өтетін  жұмыстарға  қалған барлық құралдар жатады, атап айтсам: меншiктi кедергiнiң анықтамасы  үшiн қолданылатын сым (40), магниттік қорғаныс үшін темір сақина (53), магниттік спектрді бақылауға арналған картоннан жасалған экран (55), диапозитивтер үшiн қаңылтырдан жасалған  ұстаушы (67), қалтқы түтікше (73), қағаздан немесе фольгадан жасалған зырылдауық (83), картоннан жасалған жазық фигура және салмақ центрін анықтауға арналған фанера (85) және т.б

№38 және 39 құралдардың астында, тізімде кәдімгі және кнопкалы түрдегі екі электр ажыратқышы бар.

Жабдықтағы ең басты жағдай, бұл- оқушының токты өз уаұытында ажыратуды ұмытып, соның салдарынан аккумулятордың қуаты пайдасыз босқа кетеді. Мұндай жағдайлардың алдын алу үшін , кейбір қажеттілік болатын жұмыстарда, жұмыс орнында кнопкалы ажыратқыш беріледі.

Жабдықтың тізімінен фронтальдық  зертханалық жұмыстар үшін негізгі  роль атқаратын құралдарды анықтау  оңай, себебі көп қолданысқа ие, сондықтан  да іскер, жұмысқа ыңғайлы болуы  міндетті. Басқаша айтқанда құралдың маңыздылығын оны пайдаланғанда  оған қатысты ерекшелігінен, ұстаздығ ол құралды күтіп,баптауынан ақ байқауға болады. Атап айтсам, мұндай құралдарға өлшегіш және бірнеше жұмыстарда қолданылатын басқа құралдарды жатқызуға болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

Бүгінгі қоғамдағы педагог  маман – дүниетаным ілімінің негіздерін жақсы

меңгерген, мемлекеттің, елдің  саяси мақсаттарын айқын көретін, ғылыми жəне

практикалық мол даярлығы бар, өз мамандығын жетік меңгерген  адам болуы

тиіс. Ол үшін оқытудың әдістерінің маңыздылығы зор. Атап айтқанда, менің  талқылауға алған тақырыбым- фронтальдық зертханалық жұмыстар,бұл- оқушылардың бағдарламалық қамтамасыз етумен жұмыс істей білу іскерлігін қалыптастыруда (жаңа материалды меңгеру, бекіту, меңгерілген материалды тексеру), жеңіл есептерді орындауда, өз бетімен эксперимент нəтижелерін тіркеуде, оның қорытындысын тұжырымдауда маңызды роль атқарушы болып табылады.

Қорыта айтқанда, бұл өсіп келе жатқан ұрпақты тəрбиелеу ісіне сеніп тапсырған аға ұрпақ пен мемлекеттің жəне халықтың алдындағы үлкен жауапкершілікті ұғу мен түсініп білуге негізделуі тиіс.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

• Перышкин А.В. Физика-7 – М.: Дрофа, 2009;
• Лукашик В.И. сборник вопросов и задач по физике. 7-9 кл. – М.: Просвещение, 2002. – 192с.
• Перышкин А.В. Сборник задач и вопросов по физике 7-9 кл. – М.:Экзамен, 2007.-190с
• Марон А.Е., Марон Е.А. Контрольные тексты по физике. 7-9 кл. – М.: Просвещение, 2002. – 79с.