Автор работы: Пользователь скрыл имя, 30 Октября 2013 в 18:42, реферат
Шәкәрім әкеден жетім қалды деген аты болмаса жетімдік көрмеген, Құнанбайдың ерке немересі болып өскен. Туысынан талантты, табиғи дарынды, әр нәрсенің сырын білуге құштар, зерделі зерек, қабілетті, талапты жанға тән ерекше мінезін Абай Шәкәрімнің бойынан бала кезінде байқаған. Жас шағынан бастап, құштар болған жан-жақты өнерін Шәкәрім өмір бойы шыңдап, өркендетіп, өсіріп отырған. Балалық шағында туған аулында түрікше сауат ашып, Абай жасаған ортаға таралған шығыс қисса-дастармен, көптеген ел аузындағы аңыз-әңгімелермен де хабардар болып өсті.
Кіріспе...............................................................................................................3
1.«Уш анык»-Жан заманындагы касыби фиясынын алгашкы туындысы..............................................................................................................4
2.«Уш аныктагы басты маселе....................................................................6
3.Адам-философиянын негызгы озеги..........................................................8
Кортынды.....................................................................................................10
Колданган адебиеттер...................................................................................12
Айталық, Шәкәрімнің өлеңдерінде, поэмаларында, тарихи философиялық трактаттарында Шығыс пен Батыс елдерінің талай ойшылдарының, ғалымдарының, ақын-жазушыларының еңбектері мен шығармашылығының аты ғана аталып қоймауы, сонымен бірге мазмұн-мәні ашылып, кейде бірсыпыра пікір-ой жарыстырылып отырады. Бұл да Шәкәрім мұрасының айтарлықтай мәнді өзгешеліктерінің бір қыры.
Бұған дәлел «Үш анықта» кездесетін XIX ғасырдың екінші жартысындағы көптеген Еуропа және Шығыс спиритуалистерінің есімдерінің аталуы, аталып қана қоймай, олардың шығармаларынан да үзінділер келтіріп өз пікірлерін де үнемі жарыстырып отырған. Олар: Жанна Д’Арк: Колен Штобе Аланкар, Морс Лошпатый Өзен Носи, Хасан Марзух, американдық спиритуалист Однос Морфе, Руберт Ксер, Лондондық профессор Корке және т.б.
Сонымен, XIX ғасырдың аяғы, XX ғасырдың басындағы қазақ әдебиеті тарихында Абайдан кейінгі ең ірі ақынымыз – Шәкәрім. Оның мұрасы ұлан-ғайыр. Оның толғамаған тақырыбы, қалам тартпаған жанры жоқ деуге болады: поэзия, философия, проза, эссе, дастан, аударма, хроникалық шығармалар, т.б. Сондай-ақ Шәкәрім мұрасында эпостық жанрдың бір түрі, белгілі бір оқиғаны өлеңмен баяндайтын, сюжетке құрылатын шығармалар, поэмалар елеулі орын алған.Ұлы ақын фиилософымыз Абай өмірден қатқан соң, халық Шәкәрімді екінші Абайымыз деп танып, ерекше құрметтеген. «Бір ғасырды Абаймен бірге аяқтап, екінші ғасырды совет ақындарымен бірге бастаған Шәкәрім Құдайбердіұлының өмірі халқымыздың тарихы мен біте қайнасып жатыр»
Қолданған әдебиеттер:
1 Құдайбердіұлы Ш. Өлеңдер мен поэмалар. А., 198, 64 -б.
2 Құдайбердіұлы Ш. Үш анық. - Әлем, 39 – б.
3 Сонда, 18 – б.
4Құдайбердіұлы Ш. Үш анық. - Әлем, 44 – 45 – б.б.
5 Құдайбердіұлы Шәкәрім. «Үш анық». А.,1991., 5 – б.
6Құдайбердіұлы Шәкәрім. «Үш анық». А.,1991., 4 – б.
7 Сонда, 7 – б.
8 Құдайбердіұлы Шәкәрім. «Үш анық». А., 1991., 10–11–б.
Информация о работе Шакарім Кудайбердіулынын «Уш анык» философиялык енбегі