Каржылық есеп талдауы

1.Түсіндірме жазба

 

Осы үлгілік  оқу бағдарламасы 0518000 «Есеп және аудит (салалар бойынша)» мамандығына әзірленді.

Үлгілік оқу  бағдарламасы «Салық және салық салу» пәнінің мазмұнын іске асыруға арналған және жұмыс оқу бағдарламасын әзірлеуге негіз болып табылады.

Тақырыптардың атаулары, мазмұны және уакыты циклдық комиссиямен белгіленеді және күнтізбелік-тақырыптык жоспарға кіргізіледі.

Бөлімдер мен  тақырыптар атаулары оқыту үшін міндетті болып табылады және қысқартылып өзгертілмейді.

 Осы үлгілік оқу бағдарламасы «Бухгалтерлік есеп негіздері», «Ақша, қаржы және несие» пәндері бойынша білім алушылардың білімділігі, іскерлігі және дағдыларына негізделеді.

«Салық және салық салу» пәнін оқу барысында «Экономикалық талдау және қаржы есептемесін талдау», «Ұйым экономикасы», «Қаржылық есеп» және басқа пәндермен байланыс жасау қажет.

Үлгілік оқу  бағдарламасын жүзеге асыру барысында дидактикалық және көрнекі құралдарды қолдану ұсынылады: плакаттар, оқу бейнефильмдері, электронды оқулықтар, оқу және оқу-әдістемелік құралдар. Пәнді меңгеру үрдісінде білім беруші «Салық туралы және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Заңын, есеп пен бакылауды ұйымдастыру бойынша баска да нормативтік құжаттарды   пайдалануы тиіс.

Үлгілік оқу  бағдарламасы білім алушының оқу үрдісін белсенді етудің және білім алушылармен сабақтан тыс жұмыс жасаудың әр түрлі әдістерін қолдануды: оқытудың техникалық құралдарын, компьютерлер мен көрнекі кұралдарды пайдалануды қарастырады.

Тәжірибелік сабақтарды тиісінше деңгейде өткізу үшін кабинеттер нұсқаулық және оқу-тәжірибелік материалдарымен, оқу құралдары және құжаттардың бланкілерімен қамтамасыз етілуі керек.

Пән бойынша сабақты жүргізу нысаны білім берушімен оқытудың дидактикалық мақсаты және пәннің мазмұнына байланысты таңдалады.

 

Р/с	Тараулар  мен тақырыптар аталуы	Барлығы	Оның  ішінде
				теориялық	тәжірибелік
	Кіріспе		2
1.	Бөлім І. Салықтың экономикалық мазмұны және маңызы. Салық салу негіздері.	14	8	6
1.1.	Салықтардың  экономикалық мәні	2	2
1.2.	Салық және салық  салудың кұрылым негіздері	4	2	2
1.3.	Салық жүйесі	2	2
1.4.	Салықтық реттеу	2		2
1.5.	Қазақстан Республикасының  салық қызметінің органдары	2	2
1.6.	Шетелдік салықтар	2		2
	ІІ  Бөлім. Салық және басқа да бюджетке төленетін міндетті төлемдер	42	24	18
2.1.	Жер салығы	2	2
2.2.	Мүлік салығы	2	2
2.3.	Көлік құралдары  салығы	2		2
2.4.	Акциздер	2	2
2.5.	Қосылған кұн  салығы	4	2	2
2.6.	Кедендік төлемдер	2	2
2.7.	Корпорациялық табыс салығы	4	2	2
2.8.	Инвестициялық салық преференциялары	4	2	2
2.9.	Әлеуметтік  салық	2		2
2.10	Жеке табыс  салығы	2	2
2.11.	Резидент емес табысқа салық салу	2		2
2.12	Арнаулы салық  режимдері	2	2
2.13.	Жер койнауы  пайдаланушыларға салық салу	4	2	2
2.14.	Алымдар	4	2	2
2.15.	Төлемдер	2	2
2.16.	Мемлекеттік баж  салығы	2		2
	Бөлім ІІІ. Салық бойынша есеп және есеп беру	9	6	3
3.1.	Салық органдарында есепті ұйымдастыру	9	6	3
	Барлығы:	65	38	25

 

 

 

 

3.2. Пәннің үлгілік оқу бағдарламасының мазмүны

Кіріспе

Бөлім I. Салықтың экономикалық мазмұны және маңызы. Салық салу негіздері

Қаржы ғылымдары  бөлімінің арнайланған салықтар туралы ілімі. Салықтар мен салық салудың механизм мәнінің теориялық негізі-мемлекеттік қаржы туралы ілімі. Салықтарды үйрену қажеттілігі және оны үйымдастыру. Салық және салық салуды оқып - үйрену барысындағы тарихи және логикалық әдістер маңызы. Салық салудың пайда болуы мен дамуы. «Салық және салык салу» оқу пәні ретінде, оның арнайы оқу курстары және жалпы кәсіптік пәндер мен байланысы. «Салық және салық салу» оқу пәнінің қүрылымы, оның салык органдары үшін мамандарды даярлаудағы маңызы.

1.1 Салықтың экономикалық мәні

Салықтар туралы үғым және оның әлеуметтік - экономикалык мәні. Салықтар мен салық салуды құрудың негіздері. Қаржылық қатынастар жүйесіндегі салықтардың орны. Салықтың ерекшелік белгілері. Салық көріністерінің үйымдық формалары. Салық функциялары. Салықтардың объективті қажеттілігі. Салықтардың пайда болуына, дамуына және қолданудағы мемлекеттік рөлі.

Салықтар  қызметі. Ұлттық табысты қайта белгілеудегі салықтардың рөлі. Салықтардың фискальды маңызы. Салықты экономикалық ынталандыру ретінде қолдану.

1.2 Салық және салық салудың құрылым негіздері

Салық механизмінің негізі ретінде салық салуды үйымдастыру. Салык элементтері туралы ұғым. Салық объектісі мен салық субъектісі. Салықтың инструменттері. Салық ставкалары. Салық ставкаларының түрлері, олардың нарықты экономика жағдайындағы маңызы. Салық төлеудің әдістер 

олардың сипаттамалары. Салық жеңілдіктері оның өндірісті ынталандырудағы және табысты реттеудегі маңызы. Адам Смиттің салық салу принциптері туралы теориясы, оның салық салу жүйесін құрудағы рөлі. Қазақстан Республикасының заңнамасында аныкталған салык салу принциптері, оларға сипаттама және салык салу жүйесін құрудағы рөлі. Салық міндеттері.

1.3 Салық жүйесі

Салық жүйесі туралы ұғым. Салықтардың классификациясы. Қазіргі салық жүйесінің сипаттамасы. Қазақстан Республикасының салық жүйесі. Қазақстан Республикасының салық жүйесінің даму кезеңдері. Салыктарды сыныптау. Тікелей және жанама салыктар, олардың өзара қатынасы. Табысқа және мүлікке салынатын салықтар. Заңды және жеке тұлғалардың салыктары. Бюджеттік жүйе бойынша салықтардың бөлінуі.

Тәжірибелік сабақ №1

«Салықтар мәні. Салық және салық салу негіздері. Салық жүйесі»

1.4 Салықтық реттеу

Мемлекеттік салық, салықты реттеу әдістері мен формалары. Нарық жағдайында экономиканы мемлекеттік реттеу. Салықтық жоспарлау. Салықтық бакылау. Салыктың реттеу міндеттері мен мазмұны. Салық ставкаларының әсері, салық жеңілдіктері, мемлекеттік бюджет табыстарына заңды және жеке тұлғалар қызметі нәтижесіне салық санкцияларының ықпалы. Бүгінгі Казақстан экономикасын дамытудагы мемлекеттік салықтык реттеудің ерекшеліктері.

1.5 Қазақстан Республикасы салық қызметінің органдары

Салық қызметі  органдарының құрылымы мен міндеттері. Салық кызметі органдарының қүқықтары. Салық қызметі органдарының міндеттері. Салык қызмет органдарының баска мемлекеттік органдармен өзара эрекеттестігі. Салык кызметі органдары лауазымдык тұлғалардың құқықтық және әлеуметтік қорғауы. Жергілікті салық комитеті. Оның жүмыс ерекшелігі. Салық нұсқаушысының кызметтік міндеттері.

Тәжірибелік сабақ №2

Салық комитетіне бейнеэкскурсия - сабак.

1.6 Шетелік салықтар

Қазіргі еуропалык салық салу: Ұлыбритания, Франция, Германия, Италия, Испания, Австрия, Швеция салығы. АҚШ, Канада салықтары. Жапонңя, Қытай салықтары. Қазақстанның салық салуы әлем қауымдастығында дамуы. Салықтың экономикалық табиғаты. Салық салу негіздері.

 

 

Бөлім II. Салық және басқа да бюджетке төленетін міндетті төлемдер 2.1 Жер салыгы

Жер салығының экономикалық мәні және олардың салык жүйесіндегі рөлі мен дамуы. Жерге мемлекеттік меншіктің экономикалық жүзеге асуы ретіндегі жер үшін төлем. Жер санаттары. Жердің меншіктілігі. Жер салығын есептеудің негіздері. Жер салығын төлеушілер. Жер салығын төлеуден босату. Салық салу объектілері. Жекелеген жағдайларда салық салу объектісін аныктау. Салық базалары. Ауыл шаруашылық мақсатындагы жерлерге, елді мекен жерлеріне, өнеркәсіп жерлеріне, көлікке, байланыс пен қорғаныска, ерекше қорғаудағы табиғат жерлеріне, орман қоры, су қоры мен жер қорларына жер салығын есептеу тәртібі. Заңды тұлгалардың салық төлеуі және есептеу. Жеке жағдайлардағы салықты есептеу ерекшеліктері. Жеке тұлғалардың салық төлеуі және есептеу тәртібі. Салық кезеңдері және салықтық декларациялар.

Тәжірибелік сабақ №3

Заңды түлғалардың жер салығын есептеуге, жеке түлғалар салығын есептеуге өндірістік жағдайды шешу, Хабарламаларды толтыру, ағымдағы төлемдер, декларация, ағымдағы төлемнің есеп айырысу бланкін толтыру.

2.2 Мүлік салығы

Мүлік салығының экономикалық мәні құру принциптері мен функциялары. Жеке тұлғалар, жеке кәсіпкерлер және заңды тұлғалардың мүлік салығын төлеу. Жекелеген жағдайларда салық төлеушіні анықтау. Жеке түлгалар, жеке кәсіпкерлер, заңды тұлғалар үшін салық салу объектісі. Салық базасы. Салық ставкалары. Салық ставкаларын жіктеу. Жеке кәсіпкердің және заңды тұлғалардың мүлік салыгын төлеу және есептеу тәртібі. Жеке түлғалардың салық төлеуі және есептеу тәртібі. Мүлік салығы бойынша жеңілдіктер беру тәртібі. Салық кезеңдері және салықтық есептілігі. Құрылымдық бөлімшелері бар заңды тұлғалардың салықтық есеп беру ерекшеліктері.

Тәжірибелік сабақ №4

Мүлік салығын есептеуге өндірістік жағдайды шешу, ағымдагы төлемнің есеп айырысуын толтыру.

2.3 Көлік құралдары салығы

Көлік құралдарына салынатын салықтардың экономикалық мазмұны мен құру негіздері. Көлік құралдары салығының төлеушілері. Салық салу объектілері. Салық ставкалары. Двигатель көлеміне, көлік кұралдары түріне байланысты салық ставаларын жіктеу.  Түзету коэффициенттерін қолдану 

тәртібі. Салық жеңілдіктері. Салыкты есептеу тәртібі және төлеу мерзімдері. Көлік құралын тапсыру кезінде салықты есептеу тәртібі. Салық кезеңі. Салық декларациясы.

Тәжірибелік сабақ №5

Көлік құралдары  салығын есептеуге өндірістік жагдайды шешу, көлік қүралы салығы бойынша декларацияны толтыру.

2.4. Акциздер

Акциздердің шығу тарихы, маңызы және экономикалық мәні. Акциз төлеушілер. Акцизді тауарлардың тізімі және қызмет түрлері. Акциздер ставкалары. Отандық өндіріс тауарларына және шет елдерден келетін тауарларга адвалорлы және тұрақты акциздік ставкалар. Салық базасы.

Қазақстан Республикасында  өндірілетігі, жүзеге асырылатын тауарларга салық салу. Импорттық акциздік тауарларға салық салу. Акцизді тауарларды акцизді алым маркасымен таңбалау тәртібі. Ойын бизнес саласы қызметіне салык салу. Лотерея өткізу жэне ұйымдастыруга салық салу. Төлеуге жататын акциз сомасын азайту. Салық төлеушілердің құрылымдық бөлімшелерге акциз төлеу және есептеу тәртібі. Салық кезеңі. Салық декларациясы. Қазақстан Республикасында газ конденсаты мен шикі мұнайды экспорттауга салынатын ренталық салықты енгізудің алгы шарттары. Төлеушілер, салық объектісі, салық базасы, ставкаларының құрылу негіздері.

Тәжірибелік сабақ №6

Нарықтық бағаларды еркін есептеу, салықтық базаны анықтау, отандық өндіріс тауарлары бойынша, акциздік қызмет түрлері бойынша және шет елдерден келетін тауарлар бойынша акциздердің сомасын есептеу, декларация бланқілерін және барлық қызмет түрлері бойынща есеп айырысуды толтыру.

2.5 Қосылған  құн салығы

Қосылган қүн  салыгының маңызы және экономикалық мәні. Салық салу объектілері. Қосылган құн салығының салық төлеушілері. Қосылған құн салыгы бойынша есепке алу талаптары. Есепке алу жері және куәлігі. Есептен алу тәртібі. Импортқа салық салу және айналымга салық салуды анықтау тәртібі. Импортқа салық салу және айналымга салық салуды түзету. Қосымша құн салыгының ставкасы. Нольдік ставка бойынша салық салынатын айналымдар. Қосылган құн салыгынан босатылган айналым және импррт. Қосылған құн салыгы бойынша есепке алу. Шот - фактура. Қосылган кұн салығын есептеу тәртібі. Қосылган құн салығы бойынша бюджетпен өзара қатьнастары. Нольдік ставка бойынша салық салынатын, айналым бойынша; тауарлар бойынша толенгендерді (жұмыстар, қызметтер); ҚР аккредиттелген өкілдерге оған теңестірілгендерге және дипломаттарға ҚҚС қайтару. ҚҚС төлеу мерзімі. Салық кезеңі. Салық декларациясы.

 

 

Тәжірибелік сабақ №7

Импортқа салынатын  салық және айналымға салынатын салыкты анықтауға есептерді шығару, бюджетке телеуге тиісті қосылған құн салығын есептеу, есепке алу көлемін анықтау, барлык қосымшалар түрлерімен декларацияны толтыру, ҚҚС қайтару туралы өтініш.

2.6 Кедендік төлемдер

Кедендік төлемдердің экономикалық мәні және функциялары. Кедендік төлемдердің түрлері және оларга сипаттама. Салықтар және кедендік телемдер түрлері. Кедендік төлемдер ставкасының түрлері. Кедендік төлемдерді төлеу және есептеу тәртібі.

Тәжірибелік сабақ №8

Кедендік  төлемдерді анықтауға өндірістік жағдайларды  шешу.

2.7 Корпорациялық табыс салығы

Заңды тұлғаға  корпорациялық табыс салығының қажеттілігі және і экономикалық мазмұны. Қазақстан Республикаскндағы заңды тұлғалардың табыстарына салық салу жүйесінің дамуы. Бюджет табысын қалыптастырудағы заңды түлғалардың табыстарына салық салу жүйесін дамыту. Бюджет табысын қалыптастырудағы заңды тұлғалардан корпорациялық салықтың рөлі. Заңды тұлғалардан корпорациялық салық құру негіздері. Корпорациялық табыс салығын төлеушілер. Резидент жэне резидент емес заңды түлғалар ұғымы. Салық салу объектілері. Салық салынатын табыс. Корпорациялық табыс салығын есептеудің жалпы сызбасы.

Жылдық жиынтық  табыс түсінігі. Жылдық жиынтық табыс  құрамы мен қүрылымы. Жылдық жиынтық  табысты түзету.

Шегерімдер. Заңды  түлғалардың жылдық жиынтық табысынан  оның өндірілгенінен шегерімдерді анықтау тәртібі. Салық салу табысын анықтау.

Тіркелген активтер бойынша шегеру. Тіркелген  активтер кұны. Тіркелген активтер бойынша амортизациясы аударылды. Есептеу тәртібі.

Сақтандыру ұйымдарына салық салу. Коммерциялық емес ұйымдарды сақтандыру. Әлеуметтік салада кызметін жүзеге асыратын ұйымдарға салык салу.

Салық салынатын табысты түзету. Шығын туралы түсінік. Шығынды тасымалдау тәртібі. Корпорациялық табыс салығының ставкалары.

Корпорациялык табыс салығын төлеу мерзімі  және есептеу тәртібі. Авансалық төлемдерді есептеу. Шетел салығын есептеу. Салық салу жеңілдіктері бар мемлекеттерден алынған табыс.

Төлем толейтіндерден үсталынатын салық. Салык мерзімі. Салык декларациясы. Декларация және баска да декларацияға қосымша формаларын толтыру тәртібі. Салық төлеушілердің корпорациялық табыс салығын уақытылы және толыктай төлеуге деген жауапкершілігі.

 

2.16 Мемлекеттік  баж салығы