Бухгалтерлік есепті 1С: Бухгалтерия жүйесінде жұргізу

         Бухгалтерлік есепті 1С: Бухгалтерия   жүйесінде жұргізу.

1C Бухгалтерия жүйесінде жұргізу. 1С жүйесі қарапайым да күрделі бухгалтерлік есеп программасы болып саналады, ло әртүрлі меншік формасындағы және әртүрлі қызмет саласындағы кәсіпорындарда қолдануы мүмкін. Жүйесінің жұмысы мынадай негізгі үш компонентке негізделіп жасалған: «Оперативтік», «Бухгалтерлік есеп» және «Есептеу»компоненті. 
Бухгалтерлік есеп компоненті кәсіпорынның шаруашылық қызметін қамтиды.Бұл шоттар жоспарын, операциялар мен проводкаларды және бухгалтерлік қорытынды есепті қамтамасыз етеді.Жинақтамалы шоттар бойынша көп өлшемді және деңгейді есеп жүргізуге мүмкіндік береді.Есептің қалған бөліктерінде, мысалы валюталық есеп, қосалқы шоттар және басқалары оның қосымша бөлігі болып табылады, кейде олар пайдаланбауы да мүмкін.Есеп ақшалай да, заттай да жүргізіледі.Көп өлшемді талдамалы есеп қорытындыларын әртүрлі бөліктерде алуға мүмкіндік береді.Құжаттарды жүргізу кезінде бухгалтер проводкаларды қолмен немесе автоматтытүрдееңгізеалады. 
«Жедел есеп» компоненті – белгілі бір уақытқа байланысты шаруашылық операцияларды басқаруға арналған.Бұл компоненттердің негізі қалдықтар немесе айналымдардың көп өлшемді есеп жүйесін құрайтын тіркелімдер болып есептеледі.Тіркелімдегі ресурстар қозғалысы Кіріс және Шығыс сияқты екі тәсілмен туындауы мүмкін, сонымен қатар бұл ереже тіркелімнің барлық ресурстары үшін орындалуы тиіс.Сонымен қалдықтар тіркелімі кірістелетін және шығысталатын ресурстар бойынша балансты белгілеп қана қоймай, оның «Жедел есеп» компонентінің негізгі тәсілі болып табылады.Барлық құжаттар кәсіпорынның шаруашылық қызметіндегі іс-әрекеттер тізбекті құрайды.Құжаттың басқа құжатқа қатысты жайғасымы күнімен, уақытымен, сонымен қатар тізбегінің бір күндегі бір уақытымен белгілеу қосымша шамасымен анықталады.Құжаттарды «кейінгі күнмен» өткізу және түзету ерекше факт болып есептелінеді және белгілі бір ережелер бойынша орындалады.»Жедел есеп» компонентінен оның кез келген күрделі есепті және кәсіпорынның экономикалық қызметінің әр бөлігі бойынша құрылымын ұйымдастыруға мүмкіндік беретінін көруге болады.»Есептеу» компоненті арнайы алгоритмдер бойынша кезеңдік есептемені орындайды.Бұл компонентінің негізі болып, кезендік есеп беру деректері және олардың алдыңғы тарихы сақталған қорытынды есеп журналы болып табылады.Қорытынды есеп журналына міндетті түрде есеп беру обьектісі немесе басқа да анықтамалар жатады.Бұл анықтамалық бойынша есеп жүргізілетін обьектілер түрі анықталады.Журналдағы жол бір күннен бір жылға дейінгі кез келген кезең үшін, анықтамалықтағы бір обьекті бойынша қорытынды есеп беруді бейнелейді.Ақпаратты еңгізудің қолайлылығы ескеріледі.Құжаттарды толтырғанда алдын-ала қойылған параметр арқылы немесе сәйкес анықтамалықтан тандау арқылы мәндерді еңгізу жүзеге асырылады.Бір анықтамалықтың өзі есеп берудің бірнеше түріне қатысуы мүмкін онда ол үшін бірнеше журнал құрылады.Конфигурациялау сатысында икемделген есептеме журналының саны шектеусіз және шешілуге қажетті есептер санымен анықталады.Әр журналға күрделі есеп алгоритмі сәйкес келеді.

  Кәсіпорында бухгалтерлік есепті ұйымдастырудың мақсаты тұтынушыларды қажетті ақпараттармен қамтамасыз ететіндей есеп жүйесін құру. 
Бухгалтерлік есепті ұйымдастырып, шаруашылық операцияларын орындау кезіндегі заңдылықты сақтауға кәсіпорын басшысы жауап береді, ол бухгалтерлік есептің дұрыс жүргізілуі үшін қажетті жағдайдың бәрін жасауға, бас бухгалтердің есепке қажетті құжаттар толтырып, деректер беруге қатысты талаптарын кәсіпорынның барлық бөлімшелері мен қызметтерінің, қызметкерлерінің орындалуын қамтамасыз етуге міндетті. 
Субъект басшысы бухгалтерлік есеп пен қаржылық есеп беру жүйесін ұйымдастыруға жауапты. Қайсы бір жағдайда қаржылық есепті жасауға немесе есеп жұмысын жүргізуге жекелеген адамға өкілеттік берілетініне немесе жауапкершілік жүктелетініне қарамастан, нақ осы басшы бухгалтерлік есепті заңға сәйкес жүргізілуіне және қаржылық есептің мұқият жасалынып, субъектінің қаржылық жағдайы туралы дұрыс та шынайы ақпарат беруге жауап береді. Басшының міндетіне сондайақ ұйымдық саясатты, субъектінің ішкі бақылау жұмыстарын тәртіпке салу кіреді. 
Нарық жағдайында есеп жүргізумен есеп алу әртүрлі міндеттер атқарады. Бір қатар жағдайларда бухгалтерлік терминологияға «эккаунтинг» ұғымның кіргізілуі кездейсоқтық емес, ол орыс тіліне бухгалтерлік есеп ретінде аударылса да, мәнісінде одан әлде қайда кең ұғымды береді. Бұрынғы ұғымнан басты өзгешілігі бухгалтерлік жәй ғана есеп жүргізуші немесе бақылаушы болудан қалып барады. Бухгалтер басшылық шешім қабылдайтын адамға айналуда, ол сол шешімдердің субъектінің қаржылық жағдайы мен бәсекеге төзімділігіне қарай ықпал ететінін, демек капиталдың қаржы рыногынан бұрын әрі қалай ағылатынын білуі керек. Сол үшін бухгалтерге қаржы рыногына қандай деректер керек екені және олар қандай формада берілу қажеттігін түсіну керек. Сондықтан субъекті мен нарық арасындағы ақпараттық байланыс жүйесіне негізі қаланған принциптерді білуі қажет. Ал мұндай жағдай бухгалтерияға техникалық қызметкерлер қыжеттігін жоққа шығара алмайды. Ол- есеп жүргізуші. Оның міндетібухгалтерлік деректерді тікелей тіркеп отыру. Осының бәрі бухгалтер мен есеп жүргізушінің міндеттерін бөлуді керек етеді. 
Есеп жұмысының ауқымына қарай басшы:

  Бағынышты құрылым ретінде бас бухгалтер басшылық жасайтын бухгалтерлік қзымет құрады;Штатқа бас бухгалтер қызметін кіргізеді.

Бухгалтерлік  есепті жүргізуді келісімшарттық негізде  мамандандырылған бухгалтерлік фирма  немесе бухгалтерлік маманға береді.Бухгалтерлік есепті жеке өзі жүргізеді.

 Бухгалтерлік есеп жүргізу қызметі бас бухгалтерге немесе бас бухгалтер қызметі штатта қаралмаған жағдайда бухгалтерге жүктеледі. «Бухгалтерлік есеп туралы» жарлықта көрсетілгендей бас бухгалтер субъектінің есеп жұмыстарын жүргізу жауапкершілігі жүктелген адам. Бас бухгалтер қызметіне бухгалтерлік есеп саласы бойынша жоғары білімі, әрі жұмыс тәжірибесі бар адам тағайындалады. Оның іскерлік сапасы, есеп жүргізу мен есеп берудің, сондайақ құқықтық нормантивті актілердің тұғырнамаларын түсінуі, жұмыстағы тиянақтылығы қателіктер мен ағаттықтарға жол бермеу үшінөтемаңызды. 
Тұтынушылардың (пайдаланушылардың) талаптіліктеріне қарай бухгалтерлік есеп өндірістік және қаржылық есеп болып бөлінеді. 
Өндірістік есеп міндетіне өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құны туралы деректер жинастырып, өңдеу жатады. Бұл ақпарат субъектісінің коммерциялық құпиясы болып табылады және тиісті басшы қызметкерлердің ішкі пайдалануына арналған. Өндіріске шығарылған шығын мен өткізілген өнім (жұмыс, қызмет) туралы неғұрлым тиімді де жедел ақпарат жинау үшін субъект өзінің жеке меншік бухгалтерлік есеп жүйесін құрады, ол сол субъектінің ерекшеліктеріне анағұрлым сәйкес келеді. Субъектінің басшылық құрамы үшін оның қызметіне қатысты кезкелген ақпарат маңызды. Ол есеп объектісіне жататынжатпайтынына, сан бойынша бағалауға келетінкелмейтініне қарамайды. Ішкі басшылықты ұйымдастыру үшін өндіріс шығындары мен алынған пайда туралы ақпаратты қандай неғұрлым тиімді жолмен жинастырып, өңдеуді субъект жеке өзі шешуге тиіс. 
Қаржылық есеп міндетіне өндірістік есеп деректерін өңдеп, оларды қаржылық есеп түрінде қорытындылау жатады. Бұны жоғарғы басшы қызметкерлері пайдаланады, сондайақ сырттағы мүдделі тұтынушыларға беріледі. 
Бухгалтерлік есепті өндірістік және қаржылық есепке бөлу нарық жағдайындағы есептің маңызды бір сипаттамасы болып табылады. Бұл субъект міндетті түрде өндірістік бухгалтерия мен қаржылық бухгалтерия құруға тиіс деген сөз емес. Бұл жердегі маңыздысы сол: ақпарат қандай мақсат үшін жинастырылады және ол кімге арналған. 
Осыған сәйкес бухгалтерлік есептің міндеттері: басшыны субъект қызметінің дұрыс қаржылық есебін жасауға қажетті, сондай ақ субъектінің өзі үшін де пайдалы, субъекті істерін бөлуге мүдделі инвесторларды, несие берушілерді, қызметкерлер мен жабдықтаушыларды, сатып алушылар, мемлекеттік және басқа да органдарды толық та мәнді ақпаратармен қамтамасыз ету болып табылады.  
Жарлықта айтылған негізгі ережелерге сәйкес жасалған қаржылық есеп сыртқы ақпарат пайдаланушылар үшін де пайдалы. Потенциалды инвесторлар белгілі бір субъектіге инвестиция қосудың пайдазиянын білу үшін қаржылық есепті зерттеп біледі.

 1С жүйесі қарапайым да күрделі бухгалтерлік есеп программасы болып саналады, ло әртүрлі меншік формасындағы және әртүрлі қызмет саласындағы кәсіпорындарда қолдануы мүмкін.

 Жүйесінің жұмысы мынадай негізгі үш компонентке негізделіп жасалған: «Оперативтік», «Бухгалтерлік есеп» және «Есептеу» компоненті. 
Бухгалтерлік есеп компоненті кәсіпорынның шаруашылық қызметін қамтиды.Бұл шоттар жоспарын, операциялар мен проводкаларды және бухгалтерлік қорытынды есепті қамтамасыз етеді.Жинақтамалы шоттар бойынша көп өлшемді және деңгейді есеп жүргізуге мүмкіндік береді.Есептің қалған бөліктерінде, мысалы валюталық есеп, қосалқы шоттар және басқалары оның қосымша бөлігі болып табылады, кейде олар пайдаланбауы да мүмкін.Есеп ақшалай да, заттай да жүргізіледі.Көп өлшемді талдамалы есеп қорытындыларын әртүрлі бөліктерде алуға мүмкіндік береді.Құжаттарды жүргізу кезінде бухгалтер проводкаларды қолмен немесе автоматтытүрдееңгізеалады. 
«Жедел есеп» компоненті – белгілі бір уақытқа байланысты шаруашылық операцияларды басқаруға арналған.Бұл компоненттердің негізі қалдықтар немесе айналымдардың көп өлшемді есеп жүйесін құрайтын тіркелімдер болып есептеледі.Тіркелімдегі ресурстар қозғалысы Кіріс және Шығыс сияқты екі тәсілмен туындауы мүмкін, сонымен қатар бұл ереже тіркелімнің барлық ресурстары үшін орындалуы тиіс.Сонымен қалдықтар тіркелімі кірістелетін және шығысталатын ресурстар бойынша балансты белгілеп қана қоймай, оның «Жедел есеп» компонентінің негізгі тәсілі болып табылады.Барлық құжаттар кәсіпорынның шаруашылық қызметіндегі іс-әрекеттер тізбекті құрайды.Құжаттың басқа құжатқа қатысты жайғасымы күнімен, уақытымен, сонымен қатар тізбегінің бір күндегі бір уақытымен белгілеу қосымша шамасымен анықталады.Құжаттарды «кейінгі күнмен» өткізу және түзету ерекше факт болып есептелінеді және белгілі бір ережелер бойынша орындалады.»Жедел есеп» компонентінен оның кез келген күрделі есепті және кәсіпорынның экономикалық қызметінің әр бөлігі бойынша құрылымын ұйымдастыруға мүмкіндік беретінін көруге болады.»Есептеу» компоненті арнайы алгоритмдер бойынша кезеңдік есептемені орындайды.Бұл компонентінің негізі болып, кезендік есеп беру деректері және олардың алдыңғы тарихы сақталған қорытынды есеп журналы болып табылады.Қорытынды есеп журналына міндетті түрде есеп беру обьектісі немесе басқа да анықтамалар жатады.Бұл анықтамалық бойынша есеп жүргізілетін обьектілер түрі анықталады.Журналдағы жол бір күннен бір жылға дейінгі кез келген кезең үшін, анықтамалықтағы бір обьекті бойынша қорытынды есеп беруді бейнелейді.Ақпаратты еңгізудің қолайлылығы ескеріледі.Құжаттарды толтырғанда алдын-ала қойылған параметр арқылы немесе сәйкес анықтамалықтан тандау арқылы мәндерді еңгізу жүзеге асырылады.Бір анықтамалықтың өзі есеп берудің бірнеше түріне қатысуы мүмкін онда ол үшін бірнеше журнал құрылады.Конфигурациялау сатысында икемделген есептеме журналының саны шектеусіз және шешілуге қажетті ...

 Бухгалтерлік есепті жүргізу

Бухгалтерлік есеп дегеніміз – мүлік, ұйым міндеттемелері және олардың қозғалысы туралы ақпаратты ақшалай көріністе, барлық шаруашылық амалдарды біртегіс, үнемі және құжатты есепке алу арқылы жинау, тіркеу және жалпылаудың реттелген жүйесі. Бухгалтерлік есепті жүргізу барысында субъект мыналарды қамтамасыз ету керек:

• есеп беру кезеңі барысында жекелеген шаруашылық амалдарды көрсету және активтер мен міндеттемелерді бағалауды есепке алу бойынша қабылданған саясатының айнымас болуын
• есеп беру кезеңі бойынша барлық шаруашылық амалдардың есепке алынуында толық көрсетілуін
• есеп беру кезеңдеріне сай кіріс және шығындардың дұрыс көрсетілуін

Бухгалтерлік сүйемелдеу және ұйымға қызмет көрсету бойынша қызмет кешеніне мына қызмет түрлері кіреді:

• бастапқы есептік және салық құжаттарының бар екендігін, дұрыс рәсімделгендігін және заңнама талаптарына сай екендігін тексеру
• жетпейтін бастапқы есептік және салық құжаттарын жасау, алынған шот-фактураларды өңдеу және ұсыну
• ҚР-ның Салық Заңнамаларына сәйкес салықтарды, басқа да міндетті төлемдерді есептеу және төлем тапсырмаларын төлеуге дайындау
• барлық немесе жекелеген есеп учаскелерінің талдау және синтездік есептерін жүргізу
• банк және касса амалдарын рәсімдеу және өңдеу, банк көшiрмелерін, кадрлық құжаттарды өңдеу
• типтік шарттарды әзірлеу, клиенттермен қатынасты рәсімдеу
• есеп беретін тұлғалармен есептерді жүргізу және өңдеу
• жабдықтаушылармен және сатып алушылармен есептерді жүргізу және өңдеу
• тіркелген активтерді есептеу
• жалақыларды есептеу
• ішкі қаржы есептерін жасау
• барлық бухгалтерлік (қаржы) және салық есептілік формаларын жасау.
• бухгалтерлік және салық есептерінің регистрлерін жасау

 Бухгалтерлік есепті қайта қалпына келтіру

оның мәні келесідей – толық немесе жарым жартылай берілген бастапқы құжаттар негізінде синтездік, аналитикалық және салық регистрларын, ұйым есептіліктерін қалпына келтіру. Ол бастапқы құжаттар ұйымның көшуі немесе бухгалтерлерді ауыстыруға байланысты, кәсіпорынның белгілі бір жұмыс кезеңінде есепті дұрыс жүргізбеуіне және т.с.с. байланысты жоғалуы мүмкін.