Бухгалтерлiк есеп шоттары

Бухгалтерлік  есеп шоттарының

үлгілік жоспарын бекіту туралы

 

Қазақстан Республикасының  Қаржы министрінің 

2007 жылғы 23 мамырдағы №185 бұйрығы 

 

«Бухгалтерлік есеп пен  қаржылық есептілік туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 28 ақпандағы Заңының 20-бабы 5-тармағының 6) тармақшасын іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған  Бухгалтерлік есеп шоттарының  үлгілік жоспары бекітілсін.

2. Мемлекеттік активтерді  басқару әдіснамасы департаменті (Ж. Н. Айтжанова) заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы  Қаржы министрінің  мынадай  бұйрықтарының күші жойылды деп  танылсын:

1) «Бухгалтерлік есепке алу шоттарының үлгі жоспарын бекіту туралы» 2002 жылғы 18 қыркүйектегі №438 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №1992 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2002 ж., № 45-46, 729-құжат);

2) «Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2002 жылғы 18.09.2002 ж. №438 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы» 2003 жылғы 21 қазандағы №372 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №2554 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2003 ж., №43-48, 896-құжат);

3) «Қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттарына сәйкес қаржылық есептілікті жасайтын ұйымдар үшін бухгалтерлік есеп шоттпрының жұмыс жоспарын әзірлеу жөніндегі нұсқаулықты (негізді) бекіту туралы» 2005 жылғы 22 желтоқсандағы №426 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде №2554 тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюллетенінде жарияланған, 2006 ж., №2, 201-құжат).

4. Осы бұйрық 2008 жылғы  1 қаңтардан бастап қолданысқа  енгізілді.

 

 

Министр                                                                             Н. Коржова

 

 

 

                                                                        Қазақстан Республикасы

                                                                                         Қаржы министрінің

                                                                                  2007 жылғы 23 мамырдағы 

№ 185 бұйрыңымен бекітілген

 

 

Бухгалтерлік  есеп шоттарының үлгілік жоспары

 

1. Жалпы ережелер

1. Бухгалтерлік есеп шоттарының үлгілік жоспары (бұдан әрі – Үлгілік жоспар) «Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді.

 

2. Үлгілік жоспар

2. Үлгілік жоспар қаржылық  есептілік элементтерін топтауға  және құндыұ мәнде ағымдағы көрсетуге арналған.

3. Үлгілік жоспарда  бухгалтерлік есептің синтетикалық  шоттары осы Үлгілік жоспарға  қосымшаға сәйкес нысан бойынша  өтімділігін азайту тәртібімен  орналастырылған. Үлгілік жоспарда  бухгалтерлік есеп шоттары номірлерінің төрт саны бар. Нөмірдің бірінші саны бөлімдерге тиістілігін, екіншісі – кіші бөлімдерге тиістілігін, үшіншісі – синтетикалық шоттардың топтарына тиістілігін көрсетеді, төртінші санды ұйымды дербес анықтайды.

4. Операциялар мен  оқиғалардың талдамалық есебін жүргізу тәртібін дара кәсіпкер немесе заңды тұлғаның лауазымды адамдары белгілейді, олар Қазақстан республикасының заңнамалық актілеріне және құрылтай құжаттарға сәйкес дара кәсіпкердің немесе ұйымның қажеттіліктерінің негізге ала отырып ағымдағы басшылықты және істерді жүргізуді жүзеге асырады.

 

3. Үлгілік жоспардың  бөлімдері

5. Үлгілік жоспар мынадай  бөлімдерді қамтиды:

1-бөлім – «Қысқа мерзімді активтер»;

2-бөлім – «Ұзақ  мерзімді активтер»;

3-бөлім – «Қысқа  мерзімді міндеттемелер»;

4-бөлім – «Ұзақ  мерзімді міндеттемелер»;

5-бөлім – «Капитал  мен резервтер»;

6-бөлім – «Кірістер»;

7-бөлім – «Шығыстар»;

8-бөлім – «Өндірістік  есепке алу шоттары».

 

4. «Қысқа мерзімді  активтер» 1-бөлімнің шоттары

6. 1 «Қысқа мерзімді  активтер» бөлімінің шоттары  қысқа мерзімді ретінде жіктелетін ұйымның активтерін есепке алуға арналған.

7. «Қысқа мерзімді  активтер» бөлімі мынадай кіші  бөлімдерді қамтиды:

1000 – «Ақша қаражаты»;

1100 – «Қысқа мерзімді  қаржы инвестициялары»;

1200 – «Қысқа мерзімді  дибиторлық берешек»;

1300 – «Қорлар»;

1400 – «Ағымдағы салық  активтері»;

1500 – «Сатуға арналған  ұзақ мерзімді активтер»;

1600 – «Өзге қысқа  мерзімді активтер».

8. 1000 «Ақша қаражаты»  кіші бөлімі ақша қаражатын  есепке алуға арналған.

Осы кіші бөлім мынадай  шоттардың топтарын қамтиды:

1010 – «Кассадағы ақша  қаражаты», онда кассадағы ұлттық  және шетел валюталарымен ақша  қаражатының қозғалысы есепке  алынады;

1020 – «Жолдағы ақша  қаражаты», онда жолдағы ақша  қаражатының қозғалысы есепке  алынады;

1030 – «Ағымдағы банктік  шоттардағы ақша қаражаты», онда ағымдағы банктік шоттардағы ұлттық және шетел валюталарындағы ақша қаражатының қозғалысы есепке алынады;

1040 – «Карт-шоттардағы  ақша қаражаты», онда карт-шоттардағы  ұлттық және шетел валюталарындағы  ақша қаражатының қозғалысы есепке  алынады;

1050 – «Жинақ шоттарындағы  қаражаты», онда жинақ шоттарындағы  ұлттық және шетел валюталарындағы  ақша қаражатының қозғалысы есепке  алынады;

1060 – «Өзге ақша  қаражаты», онда алдыңғы топтарда  көрсетілмеген өзге ақша қаражаты  есепке алынады.

9. 1100 - «Қысқа мерзімді қаржы инвестициялары» кіші бөлімі қысқа мерзімді қаржы инвестицияларын есепке алуға арналған.

Осы кіші бөлім мынадай  шоттардың топтарын қамтиды:

1110 – «Қысқа мерзімді  ұсынылған қарыздар», онда ұйымдардың  мерзімі бір жылға дейін берген  қарыздары есепке алынады;

1120 – «Саудаға арналған  қысқа мерзімді қаржы активтері», онда бағалардың қысқа мерзімді  ауытқуларынан пайда алу мақсатында сатып алынған қысқа мерзімді активтер есепке алынады. Қаржы активтерін егер ол құрылымы қысқа мерзімді перспективада пайда алуға ынталандыру туралы куәландыратын портфельдің бір бөлігі болып табылса, оны сатып алу себептеріне қарамай саудаға арналған ретінде жіктеген жөн. Туынды қаржы активтері хеджерлеудің тиімді құралдары ретінде анықталған жағдайларды қоспағанда саудаға арналған ретінде қаралады;

1130 – «Өтеуге дейін  ұсталынатын қысқа мерзімді инвестициялар», онда ұйым берген қарыздар  мен дебиторлық берешекті қоспағанда  өтеу мерзімі басталғанға дейін  ұйым иелік етуге берік ниетті  және қабілетті тіркелген немесе  анықталатын төлемдері және тіркелген өтеу мерзімі бар қысқа мерзімді қаржы активтері есепке алынады;

1140 – «Сату үшін қолда бар қысқа мерзімді қаржы инвестициялары», онда мынадай санаттарға кірмеген қысқа мерзімді қаржы инвестициялары есепке алынады:

ұйым берген қарыздар мен дебиторлық берешек;

өтеуге дейін ұсталатын  инвестициялар;

саудаға арналған қаржы  активтері;

1150 – «Өзге қысқа  мерзімді қаржы инвестициялары»,  онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген  өзге қысқа мерзімді қаржы  инвестициялары есепке алынады.

10. 1200 «Қысқа мерзімді дибиторлық берешек» кіші бөлімі қысқа мерзімді дибиторлық берешекті есепке алуға арналған.

Осы кіші бөлім мынадай  шоттардың топтарын қамтиды:

1210 – «Сатып алушылар  мен тапсырысшылардың қысқа мерзімді дибиторлық берешегі», онда бір жылға дейін мерзімі бар активтер және көрсетілген қызметтер үшін сатып алушылармен және тапсырысшылармен есеп айырысу бойынша операциялар және сатып алушылар мен тапсырысшылардың өзге қысқа мерзімді дибиторлық берешегі көрсетіледі;

1220 – «Еншілес ұйымдардың  қысқа мерзімді дибиторлық берешегі», онда бір жылға дейін мерзімі бар іске асырылған активтер және көрсетілген қызметтер үшін еншілес ұйымдарға ұсынылған құжаттар бойынша есептеулердің бар-жоғы мен қозғалысына байланысты операциялар және еншілес ұйымдардың өзге қысқа мерзімді дибиторлық берешегі көрсетіледі;

1230 – «Қауымдастырылған  және бірлескен ұйымдардың қысқа  мерзімді дибиторлық берешегі», онда бір жылға дейін мерзімі бар іске асырылған активтер жіне көрсетілген қызметтер үшін қауымдастырылған және бірлескен ұйымдармен есеп айырысу бойынша операциялар және қауымдастырылған және бірлескен ұйымдардың өзге қысқа мерзімді дибиторлық берешегі көрсетіледі;

1240 – «Филиалдар мен  құрылымдық бөлімшелердің қысқа  мерзімді дибиторлық берешегі»,  онда филиалдардың шоттарына ақша қаражатынының түсуі және есептеп шығуы жөніндегі операциялар және филиалдар мен құрылымдық бөлімшелердің өзге қысқа мерзімді дибиторлық берешегі көрсетіледі;

1250 – «Қызметкерлердің  қысқа мерзімді дибиторлық берешегі»,  онда қызметкерлердің:

активтерді сатып алуға есеппен берілген ақша қаражаты, қызметтерге ақы төлеу, қызметтік іссапарлар мен басқалар;

қызметкерлерге берілетін  қарыздар бойынша қызметкерлердің  дебиторлық берешегінің қозғалысына  байланысты операциялар, сондай-ақ ұйымға қызметкер келтірген материалдық шығынды (кемшін шығу, талан-таражға салу, бүліну және басқалар) өтеу жөніндегі есеп айырысу және қызметкерлердің өзге қысқа мерзімді дибиторлық берешегі көрсетіледі;

1260 – «Жалдау бойынша қысқа мерзімді дибиторлық берешек», онда ағымдағы кезеңде операциялық және қаржылық жалдау бойыеша ағымдағы жалдау төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі шығыстар есепке алынады;

1270 – «Алуға қысқа  мерзімді сыйақылар», онда мыналар:

акциялар (қатысу үлестері) бойыеша есептелген дивиденттер;

қаржылық жалдау бойынша есептелген сыйақылар, берілген қарыздар, сатып алынған қаржы инвестициялары, сенімді басқару және өзге есептелген сыйақылар жөніндегі дебиторлық берешектің қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі;

1280 – «Өзге қысқа  мерзімді дебиторлық берешек», онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген, бір жылға дейін мерзімі бар өзге дебиторлық берешек бойынша операциялар көрсетіледі, мысалы, алынған вексельдер бойынша сақтандыру ұйымдарына сақтандару төлемдерін жүзеге асыру бойынша берешек;

1290 – «Күманды талаптар бойынша резерв», онда күманды талаптар бойынша резервтерді құруға және оның қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі.

11. 1300 «Қорлар» кіші  бөлімі қарапайым қызмет барысында  сатуға арналған, немесе сату  үшін өндіріс процесінде, немесе  өндірістік процесте немесе қызметтер ұсыну кезінде пайдалануға арналған шикізат немесе материалдар нысанындағы активтерді есепке алуға арналған.

Осы кіші бөлім мынадай  шоттардың топтарын қамтиды:

1310 – «Шикізат және  материалдар», онда өндірістік процесте  одан әрі пайдалануға арналған шикізат және материалдар, оныың  ішінде ауыл шаруашылық шикізаттар мен материалдар есепке алынады;

1320 – «Дайын өнім»,  онда дайын өнім, оның ішінде  ауыл шаруашылығы өнімі есепке  алынады;

1330 – «Тауарлар», онда  тауралардың, оның ішінде сатып алынған және қайта сатуға сақталған ауыл шаруашылығы тауарларының қозғалысына байланысты операциялар көрсетіледі;

1340 – «Аяқталмаған  өндіріс», онда аяқталмаған өндіріс  бойынша шығындар есепке алынады;

1350 – «Өзге қорлар»,  онда онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген өзге қорлар есепке алынады;

1360 – «Қорларды есептеп  шығару бойынша резерв», онда  қорлардың құнын сатудың таза  құнына дейін төмендетуге арналған  резервтерді құруға және қозғалысына  байланысты немесе моральдық  жағынан ескеруге байланысты  операциялар көрсетіледі.

12. 1400 «Ағымдағы салық  активтері» кіші бөлімі бюджетпен есеп айырысу кезінде салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдердің артық төленген сомасын, сондай-ақ ұсынылған шот-фактуралар бойынша есепке алуға жататын қосылған құн салығының сомасые есептеуге арналған.

 Осы кіші бөлім мынадай шоттардың топтарын қамтиды:

1410 – «Корпорациялық  табыс салығы», онда бюджетке  артық төленген корпорациялық  табыс салығын төлеу бойынша аванстық төлемдер көрсетіледі;