Стандарттау

Кіріспе

Технологияларды экспортаушы  және көзбасшысы болып яғни «әлем чемпионы» болып табылатын Германия, стандартизацияға тиімді органдарға мұқтаж болып келеді. Стандарттар құнсыз экономикалық және саяси әлемде басты рөл атқарады. 

Стандартизация тауардың және қызмет атқарудың ішкі және халықаралық  тасқынын көбейтеді, сонымен қоса сауда жолымен техникалық кедергілер гармонизациясымен материалдық және материалдық емес тауарларға талап етіледі. Стандартизация техникалық білімнің және жаңалықтың таралуына әсер етеді, бәсекені бизнесте күшейтеді. Стандартизация мемлекетік жұмысты және экономикалық қиындықтарды жеңілдетіді, себебі стандартизация тауарларға, қызметке, үрдіске белгілі бір норма қою нәтежесінде белгілі заңнамаларды енгізеді. Алайда стандартизация да құнсыз болып табылады және экономикалық процестерде жеке қатынасушылардың, оған себеп кім стандарты жасайды сол нарықты басқарады. Жаһандану барысында және технологияның жедел даму нәтежесінде стандартизация рөлі, жаңа нарықтын ашылуы басты болып келеді. Өзінің рөльн экономикалық ортада болдыру үшін, яғни бүкіл қысқа мерзімдегі продукциялармен фазалар және жаңа экономика әлемдік нарыққа шығатын стандартизация системасы ауыспалы жағдайларға икемді. Қазіргі кезде системалық анализ ортасы стандартизацияда қолданып келеді. Сонымен қоса басты стратегиялық неміс система стандартизациясы қайта бағдарланған.

Стандартизация-бұл мақсат, сол стандартқа қызуғушылық туғызып отырған беттердің, яғни бәріне бірдей әр түрлі жолдармен пайда тигізу. Сондықтан бұған бизнес активтер тарту, ассоцияциялар, басқада ұйымдар, үкімет басқару тиімділігін, сапа қолдау, тұтынушыларды қорғау, қоргаған ортаны қорғау болып табылады. Ынтымақтастықпен коллективті жұмыс жасау нәтижесінде неміс стандартизациясы әр жыл сайын  мемлекет экономикасына 16 миллиард евро көлемінде қаржы түседі. Стандарттар экономикаға өзінің үлесін еркін сауданың дамуымен қатар, бизнесте жаңа инновацияда қалуда әсерін тигізеді. Көпшілік қолдаған стандарттар сауданың және қызметтердің, қысқаша айтқанда  стандарттарға жататын барлығы мүмкін туғызады, сонымен қоса модификацияға кететін шығындарды қысқартады. Мұндай тәсілге бірыңғай еуропалық сауда әсер етті, яғни мұнда унифицирленген, гармонизировондық стандарттар.  Бірыңғай еуропалық саудада 450 миллионға жуық тұтынушылар төрттен бір бөлік жалпы әлемдік өндірістік продукцияларға жауапты, мұндай стандарттарды қолдану жаңа және орнықты инновацияға мүмкіндік береді.

Саяси жағынан стандартизация техникалық заңнамасынын қорытындысын кірістіру арқылы, заңнамашылардың  жұмысын жеңілдетеді. Осының нәтижесінде  стандартизация экономикаға мемлекеттік  араласу жұмысын қысқартады. Жалпы стандарттар тұтынушыларға тауар мен қызмет көрсету жұмыстарына өзінің сенімділігін артырады. Стандарттар өзгермелі және динамикалық ортада болады. Әлемдік рыноктың пайда болуы, жаңа бизнес секторлардың, өндірістің қарқынды дамуы, технологиялардың пайда болуы ұлттық, еуропалық, халықаралық стандартизациясы өте үлкен қиындықтарға ұшырауда. Жаңадан пайда болған нарық болжалдардың пайда болуы мен оны өзгеру қызметтермен айналасуда. Бұл неміс стандарт системасына структуралармен процестерді зерттеу, сонымен қоса стратегиялық түзетулер болып табылады. Стандарттарды өңдеу халықаралық, еуропалық  деңгейде басты рөл атқарады. Жаңа неміс стандартизациясы әлемдік және еуропалық нарықты жаңа сұраныстармен жағдайларды өзгертеді. 2000 жылы Лиссабон қаласында Еуропа кеңесі өзіне мақсат қою нәтижесінде әлем бойынша бәсекеге қабілетті, динамикалық, білімге негізделген, әлемде экономикалық облысты қамтиды. Экономикалық область дегеніміз бірқалыпты даму, жаңа сапалы қызметтермен қамту және социалдық бірлікті ұйымдастыру. Осының барлығы неміс стандартизацияның басты қызметі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Неміс стандарттар институты.

 

1917 жылы Машина жасау  қалыпты комитеті құрылды, яғни  Германияның алғашқы стандарттар  жүйесінің пайда болу кезі. Комитет  екі рет есімдерің өзгерткен:  1926 жылы-Германия комитеттер стандарттары, 1975 жылы Неміс Институт Стандартты (DIN).

1990 жылы алғашқы Германия стандарттар, метрология және өнімдерді тексеру бірқалыптау жұмыстары жүргізілді, кейін бірқалыпты нормативтік құжат жасау шешілді, сол құжаттар халықаралық және европалық стандарттарға сай болды. Осы жылдан бастап Неміс стандарттар институты Германия мемлекетінің ұлттық ұйымы болып,  сонымен қоса жалғыз мемлекетінің толық өкілеттілігі халықаралық (ИСО және МЭК), европалық (СЕН, СЕНЕЛЭК) стандарттар ұйымдарында бар.

Негізгі стандарт DIN 820 Неміс Ұлттық Стандарттық ұйымдардың басты әрекет етушісі:

• Еркінділігі, әр түрлі кісілердің стандарттар жасауға үлесі, нормативты құжаттардың кепілді болуы.
• Әйгілігі, барлық стандарттар проектілердің баспаға шығуы және әрбірінің критикалық пікірден өтуі.
• Барлық қызуғушылық туғызғандарға- барлық қатысушылардың заң бойынша бірқалыпты болуы.
• Айқындылығы, стандарттардың жаңа-техникалық стандарттарға сай болуы.
• Жалпы пайданың тиімділігі осылай анықталады:
• бөлек пайданың барлық мемлекетке басым болуы
• экономикалық шындыққа бейімделу, яғна мұның мақсаты стандарттар белгілі бір сұранысқа қойылады.
• Неміс стандарттар институтының (DIN) басты мақсаты нарықтағы техникалық қиындықтарды жою, халықаралық және европалық стандарттар тектес бірыңғай нарықты құрастыру.

Неміс стандарттар институты (DIN) негізгі ұйыммен қосымша бөлімшелерден тұрады. Штатта барлығы 750 кісі. Неміс стандарттар институты (DIN) ұйымының мүшелігіне: фирмалар, заңды тұлғалар, мамандар, ғалымдар, практиктер жатады.

Неміс стандарттар институты (DIN) мүшелері жиналысында Президиумға 50 кісіні сайлайды, осыған Президент және оның көмекшілері, қаржы басқармасы, институт директоры, сонымен қоса өнеркәсіпшілер, кәсіпкерлер, саудагерлер, ғалымдар жатады.

Неміс стандарттар институтының (DIN) жұмысшы органы ұлттық стандарттар жасаумен қатар,  Германия техникалық коммитетінің  жұмысын халықаралық және европалық деңгейде қамтамасыз етеді.

Комитетте 40 мыңға жуық кісі бар: институт, фирма, кәсіпорын мамандары.

Германияның ұлттық стандарттары келесі салалардан тұрады: құрылыс, электротехника, химия өндірісі, дәл механика, оптика, фотография, кинематография,  іс қағаздарын жүргізу, құжаттама, денсаулық сақтау, атомдық техника, ауыл шаруашылық, бояу өндірісі, машина жасау, кеме жасау, әуе жасау, спорт және демалу, сағат, әшекей бұйым жасау, тіс емдеу, су шаруашылығы мен канализация және тағы басқалар жатады. Негізгі стандартизациясы қорғаныс өнімдер мен қызметтер, қоршаған ортаны қорғау, негізгі стандарттарды жасау.

Неміс стандарттар институтының (DIN) құрамындағы мекемелер: «Бойт» баспасы, DIN «Програмное обеспечение» ұйымы, Нормативтік құжаттама баспасы, Неміс ақпарат және өнім ұйымы, Неміс сапа сертификациясы ұйымы, Неміс өнімдерді маркалау ұйымы. Осы айтылған ұйымдарды «Административтық, баспа және ақпарат істері институттың басты басқармасы» болып саналады.

Ұлттық неміс стандарттары кепілдік түрінде, заңнамалық норма  бойынша емес, «көпшілік мойындаған қауіпсіздік техникасы» нормасы болып табылады. Сферадағы басты қолданысы стандарттарды кіршіксіз өткізу.

Институтпен Мемлекет арасында келісім шарт жүргізілді. Мұнда Неміс стандарттар институты (DIN) нарықтағы техникалық қиындықтарды, қоршаған ортаны, пайдаланушыларды, еңбекті қорғауды өз мойына алады. Техникалық құрылым заңы қабылданғаннан кейін (1980), Неміс стандарттар институтынан қабылданған маңызы көп ұлттық стандарттар, міндетті стандарт болып неміс өндірушілірге, өнім өндіруші импортерлерге болды. Дәл сондай стандарттар медициналық зерттеу және емдеу приборларға қолданылды. 1980 жылы қоршаған ортаны қорғау туралы заң қабылданған кейін, су тазалы стандарттары, атмосфера, шу деңгейіне заңды түрде стандарттар қойылды. Денсаулықты қорғау стандарттары міндетті түрде заңға сәйкес тамақ және көпшілік қолданатын тауарларға қойылды.

Неміс стандарттар институты (DIN) қызметінің негізі екі жақтың келісімі бойынша шешілді. Мысалы ретінде 90 жылдың басында Неміс металлург кеңесі өзінің стандарт бойынша 20 млн марка жасау үшін ақша төледі. Пайда нормалары 64% баспасөзден алынады (стандартизация және сертификация бойынша журналдар), ал қалған 18% тапсырыс беруші және 18% демеуқаржы көрсететін мемлекет алады.

Үлкен Германиялық фирмалар жыл сайын 0,24 % табысын стандартизацияға жұмсайды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. Стандартизация мақсаттары

 

1. Мақсат - Стандартизация Германияның индустриалды мемлекет ретінде орнын сақтайды.

Қалаулы қорытынды:

Стандартизация Германия мемлекетінің басты аспектасы экономикалық саясаттың және мемлекеттің индустриалды ретінде қалыптастырады. Германия әлемдік және европалық нарықты дамыту, сақтау, қалыптастыру жөнінде өзіне үлкен рөль алды. Стандартизация осыған жауап ретінде неміс экономикасын стратегиялық және экономикалық артықшылығын халықаралық нарықта қолдауын тауып жатыр.

Ұлттық, европалық, халықаралық  жасалған стандарттар әлемдік нарыққа кіруге ыңғайлы. Халықаралық стандарттар үлкен сауданының, өндірістегі ең төменгі шығынның пайда болуын қалыптастырып жатыр. Мұндай стандарттар өз жетістіктерін адал бәсекелестік бойынша әлемде өз орнын тауып жатыр. Германия әлемдік және европалық стандартизацияны дамытумен қатар, европалық стандартизация модельн әлем бойынша қолданыста (Венское және Дрезденское келісімі). Инновация бастапқы кезеңнен бастап зерртеу орталығы, бизнес, стандартизация бойынша қолдауда.

Әрекет жоспары:

Адамдардың бизнес, саясат, қоғам стандартизация бойынша білімін  арттыру.

Стандартизацияның ең басты  рөлі әлемдегі нарықтағы бәсекелістікті ұйымдастыру және шығыстың қысқартылуы  адамдармен шешіледі, яғни бизнестің, саясаттың, қоғамның шешілуі. Стандартизация саясат, өндірістегі стратегиялық құралы ретінде шешілді.

Стандартизацияны зерттеу  мен өндеуге ықпал ету керек.

Неміс инновациясы аймақтық және әлемдік нарықта қалыптасқан, стандартизациялары ғылыми зерттеу, техникалық инновациядан ажыратылмайтын бөлшегі  болып табылады. «Стандарттарды зерттеу және өндеу» облыстары кеңею қажет. Эксперименталды проектер қосылды және ақпарат орталығы ұйымдастырылды. Яғни бұл білім берумен қатар технологияларды өндіріс, зерттеу, жоғары оқу орны арасында, қысқаша инновация ойлары жоғары орталарда жақсарту.

«Стандарттар зерттеу  жүйесі» ұлғаю қажет. ("Standardization Research Network").

Ұлттық стандарттарды  европалық модель бойынша қабылдау қажет.

Күш жинап келе жатқан әлемдік  нарық және өскелең бәсекелістік ұлттық система стандартизация біркелкі аймақтық және ұлттық стандартарға тірек  болуы қажет.

Мұндай амалдар эффективті мақсат ретінде неміс өндірісін  аймақтық нарыққа рұқсат алуға мүмкін туғызады.

Жұмысқа қондырылған европалық  система стандартизациясы әлемдік  экономикалық нарыққа кіреді, жаңа және болашақ мемлекет ұйымы ЕО (Европа Одастастығы). 

2. Мақсат- Стандартизация стратегиялық құралы ретінде қоғам және экономикада табысты жақтайды.

Қалаулы қорытынды:Экономиканың барлық секторында, яғни бизнес, өндірісте жұмыс жасаушылар стандартизацияның нәтижелі екеніне менеджмент дәлелдейді. Барлық шешілген стандарттар өте үлкен пайдасын денсаулықты сақтау, қоршаған ортаны және тұтынушыларды қорғау, сонымен қоса капитал салудыда қорғайды.Стандартизация эксплуатациялық технология және инновациялық менеджмент құралы ретінде қолданады. Саясаткерлерде стандартизацияның мол пайдасын әкелетіне сенімді.

 

3. Мақсат- Стандартизация өкімдер мен заңдар түріндегі шектеулерді алу құралы болып табылады.

Қалаулы қорытынды:

Стандартизация ассоциялары  мен сарапшылар жаңа мемлекеттік проектерді, заң актісі жасау кезінде стандарттарды қолдану нәтижесінде мемлекет пайдасы мол болады.

Осындай жаңалық өзінің ауқаттылығын және біркелкі Европа нарығында басты рөл ойнады. Осындай концепцияны қолдану басқа экономикалық нарыққа ұсынылады (мысалы: денсаулық сақтау, қызмет).

 

4. Мақсат – стандартизация и стандартизация ұйымдары технологияның өзара сіңісуге мүмкіндік береді.

Қалаулы қорытынды:

Стандартизацияға көбінесі классикалық технологияның өзара сіңіседі. Қазіргі кезде көптеген технологиялар әр түрлі білім салалардан тұрады. Машина жасау, электротехника, ақпараттар технология жатады.

Стандартизация инновация  системасы,  технологияға жақындауына  байланысты әлемдік және аймақтық нарыққа  кіруге сенімді және экономикалық тұрғыдан пайдасы мол болады деп есептейді.

Технологияларға жақындау әлемдік бойынша болып жатыр, Германияда өзінің жауапкершілігін европалық және әлемдік деңгейде алып жатыр. Сонымен қоса стандартизацияның жолдары мен процестерді барлық деңгейде оңтайландыру үстінде.

 

5. Мақсат- Стандартизация ұйымдары  эффективты рәсімдер мен құралдарды көрсетеді.

Қалаулы қорытынды:

Инновациядағы жаңа технологиялар  үнемі өзгеріп, дамып отырады, ал стандартизация сол технологияларға  сәйкетеніп, әр дайым дамып, бәріне ыңғайлы ақпараттандырып отырады.

Стандарттарды жасау белгілі  бір спецификацияға байланысты, оның себебі нарыққа тұрақты болу үшін және бәсекеге қабілеттілігі. Өндіріс  концарциумы және форумдар осыған байланысты.